ماده۱ـ اصطلاحات مندرج در اين اساسنامه، در معاني مشروح زير به کار ميروند:
الف) اساسنامه: اساسنامه صندوق ضمانت سپردهها.
ب) بانک مرکزي: بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران.
پ) صندوق: صندوق ضمانت سپردهها
ت) مؤسسه اعتباري: بانک يا مؤسسه اعتباري غيربانکي که به موجب قانون يا با مجوز بانک مرکزي تأسيس شده و تحت نظارت بانک مرکزي ميباشد.
ث) سپردهگذار: شخصي که مبادرت به توديع سپرده نزد مؤسسه اعتباري مينمايد.
ج) شعبه بانک خارجي: واحد عملياتي از يک بانک خارجي که با مجوز و تحت نظارت بانک مرکزي در ايران فعاليت مينمايد.
چ) حق عضويت: وجوهي که مؤسسه اعتباري براساس مصوبه هيأت وزيران و متناسب با گردش مالي خود به صندوق پرداخت مينمايد.
ح) کميته اضطرار: کميتهاي که با حضور رئيس کل بانک مرکزي، عضو هيأت عامل ناظر بر بخش نظارت بانک مرکزي، مديرکل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباري بانک مرکزي و مديرعامل صندوق تشکيل ميشود.
ماده۲ـ صندوق به صورت نهاد عمومي غيردولتي، براي مدت نامحدود و به منظور تضمين بازپرداخت وجوه متعلق به سپردهگذاران در صورت ورشکستگي مؤسسات اعتباري تأسيس ميگردد.
ماده۳ـ مرکز اصلي صندوق شهر تهران است و در تهران و يا ساير نقاط کشور شعبهاي ندارد.
ماده۴ـ صندوق با تابعيت ايراني تأسيس شده و داراي شخصيت حقوقي مستقل و استقلال اداري و مالي بوده و براساس مفاد اين اساسنامه و ساير قوانين و مقررات مربوط فعاليت مينمايد.
فصل دوم ـ وظايف و اختيارات صندوق
ماده۵ ـ وظايف و اختيارات صندوق عبارت است از:
الف) ضمانت سپردههاي هر شخص اعم از ريالي و ارزي در هر مؤسسه اعتباري بهاستثناي سپردههاي مذکور در ماده (۶) اين اساسنامه.
تبصره ـ سقف تضمين براي هريک از سپردهگذاران به پيشنهاد هيأت امناء به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ب) دريافت حق عضويت از مؤسسات اعتباري.
پ) پرداخت سپردهها پس از اعلام کميته اضطرار.
ت) سرمايهگذاري در اوراق مالي ضمانت شده توسط بانک مرکزي و يا دولت حداکثر تا سقف هفتاد درصد منابع صندوق و صرفاً در مواقعي که منابع صندوق آزاد بوده و تعهدي بر ذمه صندوق وجود نداشته باشد. خريد اوراق يادشده در آخرين روز فروش اوراق مذکور مجاز است.
تبصره ـ بانک مرکزي در صورت عدم تکافوي منابع صندوق براي ايفاي تعهدات ميتواند پس از تأييد هيأت عامل بانک مرکزي و تصويب هيأت وزيران بخشي از منابع مالي صندوق را به صورت تسهيلات تأمين نمايد.
ماده۶ ـ سپردههاي زير، مشمول ضمانت صندوق نميشوند:
الف) سپردههاي توديع شده نزد مؤسسات اعتباري توسط مؤسسات اعتباري ديگر
ب) سپردههاي متعلق به دستگاههاي دولتي
پ) سپردههاي متعلق به مؤسسات و نهادهاي عمومي غيردولتي
ت) سپردههاي متعلق به شرکتهاي بيمه، صندوقهاي بازنشستگي، صندوقهاي سرمايهگذاري مشترک، شرکتهاي تأمين سرمايه، شرکتهاي سرمايهگذاري و شرکتهايي که مؤسسه اعتباري به طور مستقيم حداقل ده درصد (۱۰%) از سهام آن شرکت را در تملک دارد.
ث) سپردههاي متعلق به صاحبان بيش از يک درصد سهام مؤسسه اعتباري و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباري توديع شده باشد.
ج) سپردههاي متعلق به مديرعامل، قائممقام مديرعامل، اعضاي هيأت مديره، هيأت عامل يا نمايندگان آنها و بازرس يا بازرسان قانوني مؤسسه اعتباري و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباري توديع شده باشد.
چ) سپردههاي متعلق به حسابرس مستقل مؤسسه اعتباري اعم از حقيقي و حقوقي و صاحبان امضاي گزارش حسابرسي و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباري توديع شده باشد.
ح) سپردههاي متعلق به اعضاي ارکان صندوق و افراد تحت تکفل آنها.
خ) سپردههايي که ناشي از ارتکاب جرم پولشويي يا تأمين مالي تروريسم بوده و درخصوص آنها حکم قطعي از مراجع صالح قضايي صادر شده باشد.
د) سپردههاي مسدود شده به موجب حکم قضايي.
ذ) سپردههايي که بهعنوان وثيقه نزد مؤسسه اعتباري نگهداري ميشوند.
تبصره ـ تشخيص و احراز هر يک از موارد مذکور بر عهده صندوق ميباشد.
فصل سوم ـ ارکان صندوق
ماده۷ـ ارکان صندوق عبارتند از:
الف) هيأت امنا
ب) هيأت مديره
پ) مديرعامل
ت) بازرس قانوني
ماده۸ ـ اعضاي هيأت امناي صندوق از هفت نفر به شرح زير تشکيل ميشود:
الف) رئيس کل بانک مرکزي به عنوان رئيس هيأت امنا
ب) وزير امور اقتصادي و دارايي يا معاون وي
پ) معاون برنامهريزي و نظارت راهبردي رئيسجمهور يا معاون وي
ت) دادستان کل کشور يا معاون وي
ث) عضو هيأت عامل ناظر بر بخش نظارت بانک مرکزي
ج) يک نفر از مديران عامل بانکهاي دولتي به انتخاب وزير امور اقتصادي و دارايي
چ) يک نفر از مديران عامل بانکهاي غيردولتي به انتخاب وزير امور اقتصادي و دارايي
تبصره ـ دوره تصدي هريک از نمايندگان مذکور در بندهاي (ج) و (چ) دو سال بوده و انتخاب مجدد آنها بلامانع است.
ماده۹ـ جلسات هيأت امناي صندوق با دعوت رئيس هيأت امنا و با حضور حداقل پنج عضو رسميت يافته و تصميمات آن حداقل با چهار رأي معتبر است. هيأت امنا در هر سال حداقل يک بار تشکيل جلسه ميدهد.
ماده۱۰ـ وظايف و اختيارات هيأت امنا به عنوان بالاترين رکن صندوق با رعايت قوانين و مقررات مربوط به شرح زير است:
الف) تعيين خطمشيها، سياستها و برنامههاي صندوق و اعمال نظارت بر فعاليتهاي آن
ب) بررسي گزارش عملکرد ساليانه هيأت مديره و بازرس قانوني و اخذ تصميمات مقتضي
پ) بررسي و تصويب بودجه سالانه صندوق که از سوي هيأت مديره پيشنهاد ميشود و نيز صورتهاي مالي با توجه به گزارش بازرس قانوني
ت) بررسي و تصويب ساختار و تشکيلات صندوق و تغييرات آتي آن
ث) تعيين و عزل اعضاي هيأت مديره به پيشنهاد رئيس هيأت امنا
ج) تعيين حقالزحمه و پاداش اعضاي هيأت مديره، مديرعامل و بازرس قانوني به پيشنهاد رئيس هيأت امنا
چ) بررسي و اتخاذ تصميم درباره ارجاع دعاوي به داوري و صلح دعاوي به پيشنهاد هيأت مديره
ح) تعيين روزنامه کثيرالانتشار براي درج کليه آگهيهاي صندوق
خ) اخذ تصميم نسبت به هر موضوع ديگري که از طرف رئيس هيأت امنا و يا هيأت مديره صندوق مطرح ميگردد و رسيدگي به آن طبق قانون يا اساسنامه در صلاحيت هيأت امنا ميباشد.
ماده۱۱ـ هيأت مديره به منظور اداره امور صندوق در چارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هيأت امنا از يک نفر رئيس، چهار نفر عضو اصلي و يک نفر عضو عليالبدل تشکيل ميگردد. اعضاي هيأت مديره با پيشنهاد رئيس هيأت امنا و تصويب هيأت امنا و با حکم رئيس هيأت امناء به مدت سه سال منصوب ميشوند. هيأت مديره در اولين جلسه از بين اعضاي خود يک نفر را به عنوان رئيس هيأت مديره انتخاب مينمايد.
تبصره۱ـ اعضاي هيأت مديره بايد از ميان افراد صاحبنظر و با تجربه در امور پولي، بانکي، اقتصادي، حقوقي، مالي و برنامهريزي با حداقل ده سال سابقه کار مرتبط و حداقل مدرک تحصيلي کارشناسي مرتبط انتخاب گردند.
تبصره۲ـ هيأت امنا حداکثر يک ماه قبل از پايان دوره مسئوليت اعضاي هيأت مديره نسبت به انتخاب اعضاي جديد اقدام مينمايد. تا زمان انتخاب اعضاي جديد، اعضاي قبلي به خدمت خود ادامه خواهند داد.
تبصره۳ـ در صورت استعفا يا فوت يا عزل هر يک از اعضاي هيأت مديره يا وجود موانع قانوني ديگر، هيأت امنا بلافاصله با درخواست هر يک از اعضاي هيأت مديره، بازرس قانوني يا رئيس هيأت امنا، جهت تکميل اعضاي هيأت مديره، تشکيل جلسه ميدهد. در اين صورت انتخاب عضو يا اعضاي جديد براي بقيه مدت دوره هيأت مديره است و مسئوليت ساير اعضاي هيأت مديره تا انتخاب اعضاي جديد همچنان به قوت خود باقي خواهد بود.
ماده۱۲ـ هيأت مديره حداقل هفتهاي يک بار بنا به دعوت رئيس هيأت مديره و يا مديرعامل در محل صندوق تشکيل جلسه ميدهد. براي هر يک از جلسات هيأت مديره بايد صورت جلسهاي شامل خلاصه مذاکرات و تصميمات اتخاذ شده در جلسه با قيد تاريخ، تنظيم و به امضاي تمامي اعضاي حاضر برسد.
تبصره۱ـ جلسات هيأت مديره با حضور اکثريت اعضا رسميت مييابد. تصميمات هيأت مديره با آراي اکثريت هيأت مديره معتبر است.
تبصره۲ـ هر يک از اعضاي هيأت مديره که با تمام يا قسمتي از تصميمات مندرج در صورتجلسه مخالف باشد بايد نظر خود را در صورتجلسه قيد نمايد.
ماده۱۳ـ وظايف و اختيارات هيأت مديره به شرح زير ميباشد:
الف) اجراي اساسنامه و مصوبات هيأت امنا
ب) بررسي و تأييد بودجه و نيز صورتهاي مالي، عمليات و عملکرد سالانه صندوق جهت ارائه به بازرس قانوني و هيأت امنا
پ) بررسي و رسيدگي به گزارشهاي بازرس قانوني، بخش کنترل داخلي و همچنين گزارشهاي عملکرد سه ماهه صندوق که هر سه ماه يک بار، توسط مديرعامل ارائه ميگردد. چنانچه مديرعامل گزارشهاي موضوع اين بند را به موقع ارائه نکند، هيأت مديره موظف است نسبت به اخذ اين گزارش اقدام عاجل و مؤثر نمايد.
ت) اتخاذ تصميم درخصوص عقد هر نوع قرارداد با اشخاص حقيقي و حقوقي اعم از دولتي و يا غيردولتي و تغيير، تبديل، فسخ و اقاله آنها و همچنين خريد و فروش و معاوضه اموال منقول و غيرمنقول به حساب صندوق و ساير تصميمات در رابطه با موضوع در چارچوب مصوبات هيأت امنا و با رعايت مقررات مربوط.
ث) اتخاذ تصميم درخصوص افتتاح حساب نزد مؤسسات اعتباري و استفاده از آن به نام صندوق
ج) برقراري نظام حسابرسي داخلي و استقرار نظام کنترلهاي داخلي مناسب
چ) ارائه پيشنهاد ارجاع دعاوي و موارد اختلاف به داوري و صلح دعاوي به هيأت امنا
ح) اتخاذ تصميم در مورد مطالبات مشکوکالوصول و يا لاوصول صندوق
خ) پيشنهاد سقف حق عضويت پرداختي مؤسسات اعتباري به بانک مرکزي از طريق هيأت امنا
د) بررسي و اخذ تصميم در مورد سرمايهگذاري منابع صندوق در چارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هيأت امنا
ذ) سازماندهي پرداخت وجوه ضمانت شده سپردهها مطابق با مقررات موجود، مفاد اين اساسنامه و مصوبات هيأت امنا
ر) بررسي و تصويب پيشنهادات مدير عامل درخصوص برقراري ارتباط، تبادل اطلاعات و تجربيات و يا عند اللزوم انعقاد تفاهم نامه با سازمانهاي بينالمللي مربوط از جمله مؤسسات بيمه سپرده در ساير کشورها و انجمن بينالمللي مؤسسات بيمه سپردهها در چارچوب مقررات قوانين و مقررات موجود
ز) نظارت مستمر بر وصول مطالبات صندوق و پرداخت ديون آن
ژ) اتخاذ تصميم راجع به کليه اموري که توسط مديرعامل در محدوده اختيارات خود و يا توسط هيأت امنا در دستور کار هيأت مديره قرار ميگيرد.
تبصره ـ هيأت مديره ميتواند با حفظ مسؤوليت برخي از وظايف خود را به مديرعامل تفويض نمايد.
ماده۱۴ـ مديرعامل به عنوان بالاترين مقام اجرايي و اداري صندوق است که به پيشنهاد هيأت مديره و با تصويب هيأت امنا و تأييد و حکم رئيس هيأت امنا، براي سه سال تعيين ميگردد و عزل وي با پيشنهاد هيأت مديره و يا رئيس کل بانک مرکزي و تصويب هيأت امنا صورت ميگيرد.
تبصره ـ مديرعامل صندوق نميتواند از بين اعضاي هيأت مديره انتخاب شود.
ماده۱۵ـ وظايف و اختيارات مديرعامل به شرح زير ميباشد:
الف) اجراي تصميمات هيأت امنا و هيأت مديره
ب) اداره امور جاري در چارچوب قوانين و مقررات مربوط
پ) عزل و نصب کارکنان و مديران صندوق با رعايت قوانين و مقررات مربوط
ت) تدوين آييننامههاي اداري، استخدامي، مالي، معاملاتي جهت ارائه به مراجع ذيصلاح براي تصويب
ث) تهيه و تدوين ساختار صندوق جهت ارائه به هيأت مديره و استقرار و عملياتي نمودن ساختار و تشکيلات مصوب
ج) نمايندگي صندوق در مقابل اشخاص حقيقي يا حقوقي دادگاه ها و ساير مراجع قضايي با حق توکيل غير
چ) اقدام به سازش، ارجاع به داوري و تعيين داور و کارشناس با رعايت اصل يکصد و سي و نهم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و ساير مقررات مربوط
ح) تهيه و تنظيم برنامه و بودجه سالانه، گزارشات و صورتهاي مالي، گزارش عملکرد دورهاي صندوق براي ارائه به هيأت مديره
خ) اقدام در مورد وصول مطالبات و بستانکاريهاي صندوق و پرداخت بدهيهاي صندوق
د) ارائه گزارش تشخيص مطالبات مشکوک الوصول به هيأت امنا پس از تصويب در هيأت مديره
ذ) پيشنهاد برقراري ارتباط، تبادل اطلاعات و تجربيات و عنداللزوم انعقاد تفاهمنامه با سازمانهاي بينالمللي مربوط از جمله مؤسسات بيمه سپرده در ساير کشورها و انجمن بينالمللي بيمه سپردهها در چارچوب قوانين و مقررات و مصوبات هيأت مديره
ر) انجام وظايف و اختياراتي که هيأت مديره به مديرعامل تفويض مينمايد.
تبصره۱ـ مديرعامل ميتواند برخي از اختيارات خود را به مديران يا کارکنان صندوق به تشخيص و مسؤوليت خود واگذار کند.
تبصره۲ـ مديرعامل مسؤول حسن اجراي تمامي امور صندوق و حافظ حقوق، منافع و اموال صندوق ميباشد.
تبصره۳ـ کليه چکها، سفتهها، بروات و ساير اسناد و اوراق مالي، تجاري، اعتباري و تعهدآور با امضاي مديرعامل، يکي از اعضاي هيأت مديره و ذيحساب صندوق يا مقام مجاز از طرف او با مهر صندوق معتبر خواهد بود. تمامي قراردادها و مکاتبات عادي و جاري صندوق با امضاي مديرعامل معتبر خواهد بود.
ماده۱۶ـ وظايف بازرس قانوني بر عهده سازمان حسابرسي ميباشد که بايد گزارشات خود را به هيأت امنا ارائه نمايد.
ماده۱۷ـ وظايف بازرس قانوني عبارت است از:
الف) نظارت مستمر بر حسن اجراي مفاد اساسنامه صندوق
ب) تطبيق عمليات و هزينههاي صندوق با مقررات مربوط
پ) بررسي و اظهارنظر در مورد صورتهاي مالي، دفاتر و عمليات صندوق و ارائه نظرات خود به هيأت امنا
ت) بررسي و اظهارنظر درخصوص اموري که از سوي هيأت امنا ارجاع ميشود.
ث) اظهارنظر در مورد صحت و سقم گزارشهاي هيأت مديره به هيأت امنا
ماده۱۸ـ بازرس قانوني در ايفاي وظايف خود و بدون مداخله در امور جاري صندوق، کليه اسناد و داراييها و حسابهاي صندوق را مورد رسيدگي قرار داده و با درخواست کتبي از مديرعامل ميتواند به اطلاعات، مدارک و مستندات صندوق که لازم ميداند دسترسي داشته باشد. مديرعامل صندوق نيز موظف است که در اسرع وقت نسبت به ارائه پاسخ به درخواست کتبي بازرس قانوني اقدام نمايد.
تبصره ـ بازرس قانوني چنانچه در حين بازرسي، اشکالاتي را ملاحظه نمايد يا گزارشاتي مبني بر بروز تخلفات از قوانين و مقررات مربوط و يا مشکلاتي در صندوق دريافت دارد، مکلف است مراتب را به طور کتبي به اطلاع مديرعامل برساند. چنانچه براي رفع مشکلات مذکور، اقدامي صورت نگرفت، بايد موضوع را به هيأت امنا گزارش نمايد.
فصل چهارم ـ مقررات مالي
ماده۱۹ـ سال مالي صندوق از اول فروردين ماه هر سال شروع و در پايان اسفند ماه همان سال خاتمه مييابد، به استثناي سال اول تأسيس که از تاريخ تشکيل تا آخر اسفند ماه همان سال خواهد بود.
ماده۲۰ـ صورتهاي مالي و حسابهاي صندوق طبق استانداردهاي حسابداري تنظيم و نگهداري ميشوند.
ماده۲۱ـ سي درصد از مانده منابع صندوق که تحت هيچ عنوان قابل سرمايهگذاري نميباشند به همراه ساير منابع صندوق که مصروف سرمايهگذاري نشدهاند، در حسابي نزد بانک مرکزي نگهداري ميشود.
ماده۲۲ـ هيأت مديره موظف است بودجه پيشنهادي صندوق را براي سال بعد تنظيم و حداکثر تا پايان آذر هر سال به هيأت امنا ارائه نمايد. هيأت امنا نيز موظف است تا پايان بهمن همان سال، بودجه سال بعد را تصويب و به هيأت مديره ابلاغ کند.
ماده۲۳ـ هيأت مديره موظف است گزارش مالي سالانه صندوق مشتمل بر صورتهاي مالي به همراه گزارش فعاليت، وضعيت عمومي و عملکرد سالانه صندوق را تا حداکثر دو ماه پس از پايان سال مالي به بازرس قانوني و هيأت امنا ارسال کند.
تبصره۱ـ بازرس قانوني مکلف است نسخهاي از نظرات خود را در مورد صورتهاي مالي سالانه و گزارشهاي مالي و صورت داراييها و بدهيها، يک ماه پيش از تاريخ برگزاري جلسه هيأت امنا، به هيأت امنا تسليم نمايد.
تبصره۲ـ تصويب صورتهاي مالي صندوق توسط هيأت امنا به منزله مفاصا حساب مديرعامل و اعضاي هيأت مديره براي عملکرد سال مالي مورد نظر ميباشد.
ماده۲۴ـ مازاد درآمد بر هزينههاي صندوق در هر سال مالي پس از طي مراحل قانوني به حساب منابع صندوق منظور ميگردد.
فصل پنجم ـ ساير مقررات
ماده۲۵ـ صندوق، وجوه سپردههاي مشمول ضمانت را از طريق يکي از مؤسسات اعتباري و ظرف بيست روز پس از اعلام کميته اضطرار و بر اساس دستورالعمل مصوب هيأت امنا پرداخت مينمايد.
ماده۲۶ـ صندوق به ميزان پرداخت سپردههاي ضمانت شده، جزء بستانکاران مؤسسه اعتباري ذيربط قرار ميگيرد. به اين منظور صندوق پيش از اقدام به پرداخت سپردههاي مشمول ضمانت سپردهگذاران مؤسسه اعتباري، ساز و کاري را اتخاذ مينمايد تا با موافقت مکتوب مؤسسه اعتباري و هر يک از سپردهگذاران، تمامي حقوق مربوط به مطالبات سپردهگذاران از مؤسسه اعتباري ذيربط، تا سقفهاي پرداخت شده به آنها، به صندوق انتقال يابد.
ماده۲۷ـ صندوق پس از شروع به پرداخت سپردههاي سپردهگذاران مؤسسه اعتباري، تحت عنوان يکي از بستانکاران مؤسسه اعتباري ذيربط، نسبت به درخواست اعلام ورشکستگي آن مؤسسه اعتباري به دليل عدم توانايي در پرداخت ديون خود به دادگاه صالح اقدام مينمايد.
ماده۲۸ـ مديرعامل صندوق موظف است مديران مؤسسه اعتباري، نماينده بانک مرکزي يا مدير تصفيه را از ميزان وجوه پرداخت صندوق به هر يک از سپردهگذاران مطلع سازد.
ماده۲۹ـ به منظور شفافسازي و افزايش سطح آگاهي عمومي، هيأت مديره صندوق ميتواند گزارش عملکرد ساليانه صندوق را که متضمن اطلاعات محرمانه بانکي يا تجاري نباشد، منتشر نمايد.
ماده۳۰ـ اعضاي هيأت امنا، هيأت مديره، بازرس قانوني، مديرعامل، کارکنان صندوق و آن بخش از کارکنان بانک مرکزي و ساير اشخاصي که به هر نحو به اطلاعات صندوق دسترسي دارند، موظفند مراقبت لازم را در عدم افشاي آن دسته از اطلاعات صندوق که محرمانه تلقي ميشوند، نمايند.
معاون اول رئيسجمهور – محمدرضا رحيمي
به نقل از شماره 19648 مورخ 26/5/1391 روزنامه رسمی