فصل اول ـ کليات و تعاريف
ماده۱ـ در اين آييننامه اصطلاحات زير در معاني مشروح مربوط به کار ميروند:
الف ـ وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي
ب ـ سازمان: سازمان بهزيستي کشور
پ ـ مرکز: مرکز فوريتهاي اجتماعي سازمان در مرکز و شهرستانها
ت ـ فوريتهاي اجتماعي: خدمات تخصصي به موقع و در دسترس که به صورت شبانهروزي و رايگان در سطوح زير ارايه ميشود:
۱ـ مداخله در بحرانهاي فردي، خانوادگي و اجتماعي
۲ـ پاسخگويي تلفني فوريتهاي اجتماعي (۱۲۳)
۳ـ خدمات سيار فوريتهاي اجتماعي
۴ـ پايگاه خدمات اجتماعي
ث ـ دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي: خشونتديدگان خانگي از قبيل کودک آزارديده، همسر آزارديده، سالمند آزارديده، معلول آزار ديده، افرادي که قصد خودکشي دارند يا اقدام به خودکشي کردهاند و خانواده آنان، دختران و پسران فراري از منزل، زنان و دختران در معرض آسيب اجتماعي يا آسيبديده اجتماعي، زوجين متقاضي طلاق و افراد در معرض طلاق، کودکان خياباني و مبتلايان به اختلال هويت جنسي در معرض آسيب.
ماده۲ـ وظايف و اختيارات مرکز در اجراي اين آييننامه به شرح زير تعيين ميشود:
۱ـ شناسايي مناطق و کانونهاي آسيبزا و آسيبهاي شايع و در حال شيوع در سطح کشوري، منطقهاي و محلي
۲ـ تقويت مداخلههاي اجتماعي و رواني قبل از مداخلههاي قضايي ـ انتظامي
۳ـ مداخله در بحرانهاي فردي، خانوادگي و اجتماعي موضوع اين آييننامه
۴ـ تسهيل دسترسي دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي به خدمات تخصصي مورد نياز از طريق سطوح فوريتهاي اجتماعي
۵ ـ توانمندسازي دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي به صورت بازگشت به خانواده، فراهم کردن زمينه زندگي مستقل يا ارجاع به مراکز مرتبط
۶ ـ انجام پيگيريهاي لازم پس از ترخيص از طريق خدمات مددکاري اجتماعي
۷ـ اطلاعرساني مناسب به مردم به روشهاي مختلف از جمله راهاندازي پايگاه تلفني (۱۲۳)، صدا و سيما و معرفي به دستگاههاي مرتبط
۸ ـ ارايه نظرات کارشناسي و مشاورهاي به مراجع قضايي حسب درخواست
۹ـ ارايه خدمات به گروههاي هدف ارجاعي از سازمانهاي همکار
۱۰ـ تبادل اطلاعات و آمار مربوط با سازمانهاي ذيربط با رعايت قوانين و مقررات مربوط
ماده۳ـ نحوه پذيرش دريافتکنندگان خدمات به صورت خود معرف يا ارجاعي (معرفي از مراجع قضايي و انتظامي و ساير سازمانها و نهادها و گزارشهاي مردمي) ميباشد.
تبصره ـ افرادي که بدون معرفينامه از سوي مراجع قضايي و انتظامي يا ساير نهادها مراجعه ميکنند، تحت عنوان خود معرف پذيرفته ميشوند.
ماده۴ـ به منظور کنترل و کاهش بحرانهاي فردي، خانوادگي و اجتماعي از طريق ارايه خدمات به دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي، دستگاههاي اجرايي زير مکلفند ضمن هماهنگي با سازمان حسب مورد اقدامات لازم را به عمل آورند:
الف ـ وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات
۱ـ تجهيز شبکه فوريتهاي اجتماعي در کل کشور به تجهيزات مخابراتي از جمله راهاندازي خط تلفن فوريتهاي اجتماعي (۱۲۳) و فرکانس خط بيسيم به صورت مکالمه رايگان
۲ـ ايجاد زيرساخت لازم (نرمافزاري و سختافزاري) خط تلفن فوريتهاي اجتماعي (۱۲۳) در مناطق شهري و روستايي
ب ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي
۱ـ ارايه خدمات درماني فوري به دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي ارجاع شده از مرکز
۲ـ معرفي دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي که براي دريافت ساير خدمات (غير از خدمات موضوع اين آييننامه) به مراکز درماني مراجعه ميکنند به مرکز
پ ـ وزارت دادگستري
هماهنگي با قوه قضاييه به منظور انجام موارد زير با رعايت قوانين و مقررات مربوط:
۱ـ صدور احکام قضايي لازم
۲ـ حضـور مددکاران اجتـماعي مرکز در جلـسات رسيدگيهاي قضايي مـربوط به دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي
۳ـ تعيين شعبههاي ويژه در کلان شهرها و مراکز استانها يا قاضي مشخص براي رسيدگي به پروندههاي ارجاعي از مرکز
۴ـ حمايت از کارکنان مرکز در اقامه دعاوي ناشي از انجام وظايف قانوني در مقابل شاکيان
ت ـ وزارت کشور
۱ـ تعيين تکليف افراد خارجي فاقد مجوز اقامت، ارجاع شده از مرکز با قيد فوريت و پذيرش آنها در مراکز مرتبط با اداره کل اتباع و مهاجرين خارجي
۲ـ تسهيل صدور شناسنامه و مدارک هويتي براي گروههاي هدف فاقد مدارک با معرفي مرکز طبق قوانين و مقررات مربوط از طريق سازمان ثبت احوال کشور
۳ـ هماهنگي با استانداريها جهت اولويت دادن به طرحهاي مرتبط با آسيبهاي اجتماعي در کارگروه فرهنگي، اجتماعي و خانواده شوراي برنامهريزي و توسعه استان
۴ـ تأمين اعتبار مورد نياز استاني از طريق شوراي برنامهريزي و توسعه استان
۵ ـ اتخاذ تدابير لازم براي ايجاد هماهنگي بين خدمات فوريتي فعال در کشور از جمله خطوط تلفن ۱۲۳ـ ۱۱۵ـ ۱۲۵ـ ۱۱۰
۶ـ بررسي عملکرد دستگاههاي استاني مسئول از طريق کارگروه فرهنگي، اجتماعي و خانواده شوراي برنامهريزي و توسعه استان و ارايه نتايج آن به شوراي يادشده.
ث ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي
۱ـ توسعه خدمات فوريتهاي اجتماعي در شهرهاي بالاي پنجاه هزار نفر جمعيت تا پايان سال ۱۳۹۲
۲ـ تشکيل جلسات با حضور نمايندگان تامالاختيار دستگاههاي اجرايي همکار با هدف ايجاد هماهنگي، سياستگذاري و اقدامات راهبردي براي ارايه خدمات فوريتهاي اجتماعي
ج ـ وزارت راه و شهرسازي
تأمين زمين مورد نياز مراکز تابع به صورت رايگان با رعايت قوانين و مقررات مربوط
چ ـ سازمان
۱ـ تدوين برنامه توسعه کيفي و کمي خدمات
۲ـ پيشبيني اعتبار مورد نياز در لايحه بودجه سالانه
۳ـ پايش و ارزشيابي فعاليت مراکز تابع
۴ـ تهيه گزارش عملکرد دستگاههاي مسئول و ارسال به وزارت هر شش ماه يکبار
۵ ـ استانداردسازي خدمات و تجهيزات مراکز تابع
۶ ـ استفاده از ظرفيتهاي شوراهاي شهر و شهرداريها جهت اجراي اين آييننامه.
ماده۵ ـ نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران با رعايت قوانين و مقررات مربوط همکاريهاي لازم را در خصوص موارد زير به عمل آورد:
۱ـ حمايت از کارکنان مرکز در مواردي که سلامت جسماني و امنيت جاني آنها و يا دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي در معرض خطر قرار ميگيرد.
۲ـ ارجاع دريافتکنندگان خدمات فوريتهاي اجتماعي به مراکز فوريتهاي اجتماعي با رعايت قوانين و مقررات مربوط.
۳ـ همکاري لازم جهت استقرار خودروهاي خدمات سيار فوريتهاي اجتماعي در ميادين شهرها.
ماده۶ ـ سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران با رعايت مقررات مربوط نسبت به تهيه و پخش برنامههاي مرتبط با خدمات فوريتهاي اجتماعي در شبکههاي ملي و استاني با هماهنگي سازمان اقدام نمايد.
معاون اول رئيسجمهور ـ محمدرضا رحيمي
به نقل از شماره 19903 مورخ 13/04/1392 روزنامه رسمي