(مصوب جلسه ۱۹ و ۲۰ مورخ ۷/۲/۱۳۹۲ و ۴/۸/۱۳۹۲ شوراي توسعه فرهنگ قرآني)
در اجراي مواد ۱ و ۲ و بندهاي يک، چهار و پنج ماده ۴ منشور توسعه فرهنگ قرآني، در جلسه نوزدهم و بيستم مورخ ۷/۲/۱۳۹۲ و ۴/۸/۱۳۹۲ شوراي توسعه فرهنگ قرآني، پيشنهاد کميسيون توسعه آموزش عمومي قرآن کشور در خصوص «اهداف آموزش عمومي قرآن کشور» به شرح ذيل به تصويب رسيد:
بسم الله الرحمن الرحيم
«هو الّذي بعث في الأمّيين رسولا منهم يتلو عليهم آياته و يزکّيهم و يعلّمهم الکتاب و الحکمة و إن کانوا من قبل لفي ضلال مبين» [جمعه/۲]
مقدمه
در پي تصويب منشور توسعه فرهنگ قرآني و لزوم توسعه آموزش عمومي قرآن کريم و در راستاي تحقق منويات رهبر معظم انقلاب اسلامي (مدظله العالي) در فراگيري و انس عمومي با قرآن کريم در جامعه اسلامي، به منظور تعيين شاخصهاي مطلوب سواد قرآني براي آحاد جامعه در ابعاد مختلف اعتقادي، شناختي، رفتاري و…، چشمانداز، رسالت و اهداف نظام آموزش عمومي قرآن کريم کشور بر اساس ملاحظات ذيل تعيين شده است:
الف- اين اهداف با عنايت به جايگاه رفيع قرآن کريم در هدايت جامعه اسلامي و جايگاه ملت بزرگ ايران به عنوان پرچمدار فرهنگ قرآن و عترت تعيين شده است. از اينرو فاصله ميان وضعيت موجود با اهداف تعيينشده نبايد باعث عدول از شاخصهاي مورد توجه کتاب و سنت و شايسته امالقراي اسلامي درباره قرآن شود. اگرچه در تدوين اين اهداف، علاوه بر توجه به شاخصهاي مذکور، امکان تحقق آن نيز مدّ نظر بوده است.
ب ـ براي تحقق مجموعه اهداف مصوب لازم است هنگام برنامهريزي، اين اهداف سطحبندي و ترکيب مناسب داشته باشد و رعايت تقدم رتبي مباحث و ترتيب اهميت موضوعات مورد توجه قرار گيرد.
ج ـ جامعه مخاطب اهداف، عموم مردم با هوشمندي و توان ذهني متوسط است. بنابراين براي سايرين و کودکان بايد اين اهداف متناسبسازي شود.
دـ در مورد دانشآموزان، ضروري است اين اهداف با برنامهريزي دقيق، به تدريج تا پايان دوره متوسطه محقق شود.
چشمانداز نظام آموزش عمومي قرآن
«نهادينه شدن فرهنگ انس با قرآن کريم و تربيت ده ميليون حافظ قرآن در جامعه»
رسالت نظام آموزش عمومي قرآن
«ايجاد توانايي خواندن همراه با فهم و تدبر در قرآن و بهرهگيري مردم از تعاليم قرآن در زندگي»
اهداف آموزش عمومي قرآن کريم
رديف |
عنوان هدف |
تحليل مفهومي |
1 |
تقويت ايمان و گرايش به قرآن و عترت، اعتقاد قلبي به حقانيت، |
جامعيت و جاودانگي قرآن مجيد و جايگاه پيامبر (ص) و اهل بيت (ع) به عنوان تبيينکنندگان علميوعملي قرآن و محبت و مودت نسبت به قرآن و اهل بيت(ع) |
2 |
توانايي خواندن قرآن کريم |
خواندن صحيح و روان قرآن کريم با تلفظ عربي حروف و حرکات در حد تمايز |
3 |
درک معناي آيات قرآن کريم |
درک معناي ظاهري عموم عبارات و آيات قرآن کريم |
4 |
توانايي و التزام به تدبر در آيات قرآن کريم |
آشنايي با روش تدبر و پايبندي به انديشه و دقت در آيات قرآن براي درک بهتر مراد و مقصود آيات |
5 |
حفظ قرآن کريم |
بهخاطرسپاري و ازبرخواني بخشهايي از آيات و سور قرآنکريم (حداقل 3 جزء) |
6 |
انس با قرآن کريم |
اشتياق به خواندن روزانه و استماع قرآن کريم، همراه با فهم و تدبر در آيات |
7 |
آشنايي با علوم و معارف قرآن کريم |
آشنايي با کليات تاريخ و علوم قرآني و شناخت معارف اساسي و ضروري قرآن کريم |
8 |
توانايي استفاده از قرآن کريم |
توانايي جستجو و دريافت معارف عمومي مورد نياز از قرآن کريم با استفاده از منابع معتبر |
9 |
تبعيت از قرآن و عترت |
عمل به آموزههاي قرآن و اهل بيت در ابعاد مختلف زندگي و تحقق سبک زندگي قرآني |
تدابير اجرايي
۱. وزارت آموزش و پرورش و ساير دستگاههاي دولتي، عمومي و نهادهاي مردمي مکلفند کليه برنامههاي درسي آموزش عمومي قرآن و همچنين دورههاي تربيت مربي، معلم و مدرس مربوطه را بر اساس اهداف فوق تنظيم و اجرا کنند.
۲. وزارت آموزش و پرورش موظف است در طراحي و اجراي کليه دروس، به ويژه عربي، ديني و فارسي، تحقق اهداف فوق را پيگيري کند.
۳. وزارت علوم، تحقيقات و فناوري موظف است، به منظور تأمين نيروي انساني لازم براي تحقق اهداف فوق، با همکاري دانشگاه فرهنگيان و ساير مراکز آموزش عالي واجد صلاحيت نسبت به طراحي و اجراي دورههاي آموزش عالي تربيت مربي، معلم، مدرس، کارشناس، مدير و پژوهشگر آموزش عمومي قرآن در مقاطع کارداني تا دکتري اقدام کند.
۴. کميسيون توسعه آموزش عمومي قرآن کشور موظف است نسبت به طراحي و استقرار سازوکارهاي لازم براي هماهنگي و نظارت بر تحقق اهداف فوق در برنامههاي آموزش عمومي قرآن دستگاهها و نهادهاي مختلف کشور اقدام و گزارش سالانه اجراي اين مصوبه را به شوراي توسعه فرهنگ قرآني ارائه کند.
۵. سازمان صدا و سيما مکلف است از طريق همه شبکههاي صدا و سيما نسبت به ترويج و فرهنگ سازي مؤثر براي تحقق اهداف آموزش عمومي قرآن اقدام کند.
دبير شوراي عالي انقلاب فرهنگي و رئيس شوراي توسعه فرهنگ قرآني
به نقل از روزنامه رسمي شماره 20013 مورخ 27/8/92