عباس زراعت
چکيده
حالت «تعدد معنوي»، قاعدهاي پذيرفتهشده در اکثر نظامهاي حقوقي است که به موجب آن هرگاه رفتاري مشمول دو يا چند عنوان مجرمانه قرار گيرد، مجازات عنوانِ شديدتر اعمال ميشود. اما اين حالت رابطۀ ظريفي با برخي عناوين حقوقي و اصولي ديگر، يعني «تخصيص، تقييد، تزاحم، تعارض، حکومت، ورود و جرائم مرتبط» دارد. در بسياري موارد تفاوت اين عنوانها، مورد توجه قرار نگرفته و قضات حالتي را به جاي قاعدۀ ديگر اعمال ميکنند که نتايج سهمگيني دارد. در اين مقاله سعي شده است رابطۀ حالت تعدد معنوي با قواعد مشابه به همراه شباهتها و تفاوتهاي آنها بهدقت بررسي شود؛ هر قاعده در محل خودش به اجر درآيد و نشان داده شود که بسياري از مجازاتها به اشتباه صادر ميشود و سرانجام چنانچه دقت کافي صورت گيرد، عدالت کيفري مطابق ارادۀ قانونگذار به اجرا درميآيد.
کليدواژگان: تخصيص؛ تزاحم؛ تشديد مجازات؛ تعارض؛ تقييد