نویسندگان
1سیدمصطفی محقق داماد؛ 2حانیه ذاکرینیا
1رئیس گروه حقوق اسلامی دانشگاه شهید بهشتی
2دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه قم
چکیده
در دادرسیهای حقوقی، با فقدان بیّنه از سوی مدّعی، چنانچه سوگند تحت شرایط خود اداء گردد، قاطع دعوا و موجب سقوط ادّعای مدّعی است. حال اگر پس از صدور حکم قطعی ثابت گردید که سوگند به دروغ یاد شده است، در فقه با مشکل حرمت نقض حکم حاکم، و در حقوق ایران و فرانسه با ایراد اعتبار امر قضاوت شده روبهرو خواهیم بود. برداشت مشهور فقها از روایات این است که سوگند مدّعیعلیه تمام حقوق مدّعی را نسبت به مال مورد منازعه ساقط مینماید؛ لیکن مدّعیعلیه با اتیان سوگند کذب، تعّهد طبیعی به ردّ مال مورد منازعه را به مدّعی دارد. درصورت اقرار حالف به دروغ بودن سوگند خود، تعهّد حقوقی ردّ مال را خواهد داشت و تمامی حقوق مدّعی نسبت به مورد ادّعا، از جمله حقّ طرح مجدّد دعوا برمیگردد.
در حقوق فرانسه، اعلام کذب بودن سوگند پس از صدور رأی، از جهات اعادهی دادرسی بهشمار میرود که در حقوق ایران نیز میتوان سوگند دروغ را مصداق حیله و تقلّب، و از جهات اعادهی دادرسی برشمرد.
کلیدواژگان
سوگند کذب؛ یمین فاجره؛ اقرار حالف؛ ایراد اعتبار امر قضاوت شده؛ اعاده ی دادرسی؛ تعهّد طبیعی؛ حیله و تقلّب؛ تقاص