محمد امامی،رضا دریائی، مصطفی کربلائی آقازاده
چکیده
در مقررات آیین دادرسی مدنی در خصوص دعوای اضافی بر خلاف دیگر دعاوی طاری (متقابل، جلب ثالث و ورود ثالث) بابی که به احکام و آثار آن پرداخته باشد اختصاص نیافته است.این دعوا از جهت کلمهای اضافی دارای دو معنای عام و خاص (اصطلاحی) است. معنای عام آن شامل هرگونه تغییر در ارکان اساسی دعوا، خواسته و یا علت دعوا است که در حقیقت تحت عنوان تغییرات دعوا شناخته میشود. در معنای اصطلاحی به دعوایی اطلاق میشود که خواهان خواسته جدیدی را با تقدیم دادخواست به دعوای اصلی نظر به ارتباطی که با آن دارد ضمیمه میکند. نویسندگان در این مقاله مفهوم، ضرورت، شرایط و احکام این دعوا را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده تا در نهایت با نمایاندن نقاط مبهم، متفاوت و مشابه آن با تغییرات دعوا گامی هر چند کوچک بردارند.
کلیدواژگان: تغییر خواسته؛ افزایش خواسته؛ کاهش خواسته؛ تغییر جهت دعوا؛ ارتباط کامل؛ دعوای طاری؛ دعوای اصلی
مقایسه جهات تجدیدنظر، فرجام و اعاده دادرسی[1]
مهدی حسن زاده
چکیده
بیان قانونگذار ایران در شمردن جهات نقض در تجدیدنظر، فرجام و اعاده دادرسی، متفاوت است. این تفاوت بیان، در برخی از مصادیق، منطقی است. ولی در برخی دیگر، منطقی به نظر نمیرسد و نیاز به بررسی دارد. در مجموع با بررسی مقایسهای جهات نقض در تجدیدنظر، فرجام و اعاده دادرسی مشخص میشود، برخی از جهات، بین هر سه شکایت مذکور مشترک است. با وجود این، بخش قابل توجهی از جهات در تجدیدنظر و فرجام سبب نقض رأی میشوند ولی در اعاده دادرسی موجب نقض حکم نمیشوند. تعداد اندکی نیز صرفاً در تجدیدنظر و اعاده دادرسی نقض رأی را در پی دارند.
کلیدواژگان: جهت نقض رأی؛ تجدیدنظر؛ فرجام؛ اعاده دادرسی
سوگند در دعاوی بینالادیانی و بینالمللی در فقه امامیه و حقوق ایران [2]
مصطفی دانش پژوه
استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چکیده
سوگند یکی از ادلۀ دعواست که علی القاعده در تمام نظامهای حقوقی پذیرفته شده است. بدیهی است هر نظام حقوقی برای اعتبار، تأثیر و نفوذ سوگند، شاید به شرایط ویژهای توجه کند که عمدۀ این شرایط با ارزشهای حاکم بر آن جامعه متناسب باشد.
از آنجا که در جامعۀ ایرانی عنصر دین و توحید، اصلیترین ارزش حاکم بر جامعه محسوب میشود، قانونگذار نیز با تأکید بر حفظ این ارزش، صرفاً سوگند با لفظ جلاله را معتبر اعلام کرده است. تأکید بر لزوم این شرط در دعاوی مسلمانان ایرانی با یکدیگر، آنجا که یادکنندۀ سوگند ایرانی و مسلمان باشد کاملاً منطقی است و هیچگونه پرسش و مشکلی پدید نمیآورد. اما تأکید بر لزوم این شرط در دعاوی غیرمسلمانان ایرانی و بیگانگان (بهویژه بیگانگان غیرمسلمان) پرسشآفرین است؛ پرسشی که قانون ایران به صراحت به آن نپرداخته است. پس باید به استناد اصل یکصد و شصت و هفتم قانون اساسی، پاسخ پرسش را از فقه و شریعت اسلامی جستوجو کرد.
این مقاله با بررسی موضوع سوگند در دعاوی بینالمللی و بهویژه بینالادیانی در فقه اسلامی، تلاشی است برای یافتن پاسخ پرسش مذکور.
کلیدواژگان : اسلام؛ ایمان؛ جلاله؛ حلف؛ سوگند؛ قسم؛ لفظ؛ یمین
تعيين دادگاه صالح و قانون حاکم در ورشکستگي گروه مؤسسات چندمليتي[3]
کورُش کاوياني؛ سعيده قاسمي مقدم
چکيده:
ورشکستگي گروه مؤسسات چندمليتي از مصاديق بارز ورشکستگي فرامرزي ميباشد. يکي از سوالات اساسي در بحث ورشکستگي فرامرزي، نحوه تعيين دادگاه صالح و قانون حاکم است. براي پاسخ به اين سوال، سه ديدگاه (جهاني، سرزميني و قراردادي) مطرح شد که معيارهاي ارائه شده توسط آنها مناسب با وضعيت ورشکستگي گروه مؤسسات چندمليتي نيست. در واقع، ساختار متنوع و پيچيده شرکتهاي چندمليتي از يکسو، و فعاليت آنها در قلمرو کشورهاي مختلف با نظامهاي حقوقي متفاوت از سوي ديگر باعث ميشود تا ابهاماتي در تعيين نظام حقوقي حاکم بر عملکرد اين شرکتها به طور کلي و در رابطه با ورشکستگي آنها به طور خاص بهوجود آيد. در اين مقاله تلاش شده است تا معيارهاي سه ديدگاه فوق در تعيين نظام حقوقي صالح با ساختار متنوع گروه شرکتهاي چندمليتي هماهنگ گردد. رويکرد قانونگذار ايران نسبت به اين مسأله با توجه به باب نهم لايحه قانون تجارت نيز تحليل خواهد شد.
کليدواژهها: گروه شرکت چندمليتي، ورشکستگي فرامرزي، ديدگاه جهاني، ديدگاه سرزميني، ديدگاه قراردادي.