علی راد ؛ فضلالله غلامعلی تبار
استادیار دانشکدۀ الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران
کارشناس ارشد تفسیر اثری دانشگاه قرآن و حدیث قم
چکیده
مسئلۀ اصلی این پژوهش تبیین و ارزیابی جایگاه و کاربرد سیاق در نظریۀ اصولی شیخ مرتضی انصاری است. وی ضمن پذیرش اعتبار سیاق در فرایند فقاهت، از آن دراستنباط حکم شرعی از گزارههای دینی و نقد فتاوای فقهی و استدلالهای اصولی بهره گرفته است. شیخ انصاری در اعتبار سیاق به عنوان مستند حکم شرعی به ضوابطی چون وضوح دلالت، عدم تعارض با دلیل قویتر و وحدت نزول قائل است. سیاق کلمات، جملهها و آیات گونههایی از انواع سیاق هستند که در تبیینها و استدلالهای شیخ انصاری ذیل آیات الاحکام امکان ردیابی دارند. تحدید دامنۀ معنایی، تصریح محذوف و استناد، از جملۀ کاربردهای سیاق در آثار شیخ انصاری به شمار میآیند.
کلیدواژگان : آیات الاحکام؛ حجیت ظواهر؛ سیاق؛ شیخ مرتضی انصاری؛ قواعد استنباط؛ نظریۀ اصولی