دکتر محمد علی جاهد، استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
زهرا خدادادی، دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی
غلامرضا غیور، دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی
چکیده:
ضرورت رسیدگی غیابی به برخی از جرایم و همچنین اهمیت حفظ حقوق محکوم علیه غایب، قانونگذار را بر آن داشته که در جهت جمع بین این دو مصلحت، حق واخواهی را برای شخص محکوم علیه غایب شناسایی کند. فلسفه پذیرش واخواهی در آرای غیابی از طرف قانونگذار، به یکی از معیارهای دادرسی عادلانه یعنی» ضرورت حق دفاع و حضور متهم در دادرسی«بازگشت دارد. در پرتو این حق لازم را مطرح نمایند. در صدور آرای غیابی، فرض قانون در مورد واخواهی این است که وقتی متهم در محکمه حضور نداشته، رسیدگی صحیحاً انجام نشده و دفاع متهم استماع نگردیده و حقیقت بر دادگاه مکشوف نشده است و باید امکان دیگری به محکوم داده شود تا از خود دفاع کند. درخواست متهم در این قالب که واخواهی نامیده میشود، برمبنای اصل دادرسی عادلانه به ویژه حق برحضور در دادرسیهای کیفری و اصل حق دفاع طرح میشود و واحد آثار واحکام متعدد و مهمی چون تعلیق و توقف حکم صادره، تسریع در دادرسی، عدم سقوط حق تجدیدنظر خواهی، ممانعت از تشدید مجازات، معافیت از پرداخت هزینه اعتراض و… است که در این مقاله پس از اشاره مختصر به مبانی و مفهوم رسیدگی غیابی و مخوارد جواز آن، به اجمال مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
کلید واژهها: رسیدگی غیابی، حکم غیابی، واخواهی، دادرسی عادلانه