محمود کاظمی
دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
چکیده
در فرض اینکه زیاندیده بههمراه عامل زیان در ایجاد خسارت دخالت داشته باشد، مسلماً باید تقسیم مسئولیت صورت گیرد و از میزان غرامتی که به زیاندیده پرداخت میشود، کاسته شود. همچنین در فرضی که چند عامل در وقوع زیان به دیگری دخالت دارند، در نهایت باید خسارت میان آنها تقسیم شود. اما مسئله اینست که تقسیم مسئولیت چگونه باید صورت گیرد؟ آیا مسئولیت باید به تساوی میان آنها تقسیم شود، یا میزان سهم هرکدام متفاوت است؟ و در فرض دوم، سهم هریک چگونه تعیین میشود؟ در نظامهای حقوقی غربی، بهویژه کامن لا، در این زمینه دیدگاههای متفاوتی وجود دارد و رویۀ قضایی تحولات چشمگیری داشته است. در این مقاله ضمن نقد و تحلیل راهحلهای موجود در نظامهای حقوقی غربی، تلاش خواهد شد روند تحول رویۀ قضایی و دکترین در این زمینه بررسی شده، راهحلی که اکنون بهویژه در نظام کامن لا و حقوق فرانسه حاکم است، بیان شود.
کلیدواژگان: تأثیر در وقوع زیان؛ تساوی مسئولیت؛ تقسیم مسئولیت؛ درجۀ تقصیر؛ رابطۀ سببیت؛ عدالت و انصاف