1 سؤال :
درباره شرکت در سرقت بفرمایید:
الف. آیا تحقق شرکت در سرقت منوط به مداخله اجرایی در سرقت است؟
ب. در صورت مثبت بودن پاسخ الف، آیا عملیات اجرایی سرقت تنها شامل بیرون آوردن مال و اخراج آن از حرز است یا هر نوع دخالتی که در تحقق سرقت مؤثر است را شامل میشود؟ (مانند شکستن حرز یا باز کردن رمز گاوصندوق یا…).
ج. آیا شرکت در سرقت در صورتی محقق میشود که شئ واحد ربوده شود یا اگر هر شئ جداگانهای را برباید نیز شرکت در سرقت محسوب میگردد؟ مثلاً دو نفر با هم وارد منزلی شوند و یکی جواهرات و دیگری تابلوهای گران قیمت را میرباید، آیا باز شرکت در سرقت محسوب میشود یا باید هر دو نفر مثلاً جواهرات را بربایند تا شرکت در سرقت محقق شود؟
د. آیا شرعاً سارق، تنها به فرد یا افرادی اطلاق میشود که مال را از مکان خود بیرون آورند، یا همکاران و همراهان آنها اگر در اخراج مال مباشرتاً دخالت نداشته باشند نیز سارق محسوب میشوند؟ مثلاً افرادی وارد منزلی میشوند؛ یک نفر با اسلحه افراد داخل منزل را با قهر و غلبه تهدید میکند و زمینه ورود دیگران را فراهم میکند و دیگری گاوصندوق را باز میکند و دیگری پولها را جمع
میکند و در کیسه قرار میدهد، فرد چهارم پولها را از منزل خارج میکند. آیا تنها فرد اخیر سارق است یا همگی سارقاند؟[1]
? پاسخ:
آیتالله محمد تقی بهجت:
الف. بله.
ب. باید شرکت در هر یک از هتک حرز و اخراج نصاب داشته باشد.
ج. میزان این است که هر کدام به قدر نصاب سرقت کند هر چه باشد.
د. حد بر هاتک مخرج جاری میشود و در فرض سؤال بر هیچ کدام حد نیست.
آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی:
الف، ب و د. سارق باید هاتک حرز باشد که اگر یکی قفل را بشکند و دیگری مال از حرز بیرون بیاورد، شکننده قفل ضامن خسارتی است که وارد آورده و دزد متاع ضامن مالی است که دزدیده است. واللهالعالم.
ج. در صورتی که هر یک شئ خاصی را بیرون بیاورد، شرکت محقق نمیشود و جداگانه ملاحظه میشود.واللهالعالم.
آیتالله ناصر مکارم شیرازی:
الف. آری، منوط به مداخله اجرائی در سرقت است.
ب. در صورتی که همه با قصد معاونت بر سرقت این کار را کرده باشند (خواه به صورت مباشرت یا تسبیب باشد) و شرایط دیگر در آن جمع باشد همه آنها سارق محسوب میشوند.
ج. در صورتی که عرفاً همه آنها یک سرقت مشترک محسوب شود حکم واحدی دارد.
د. حد سرقت فقط بر کسانی اجراء میشود که هتک حرز کنند و مال را از حرز خارج نمایند.
آیتالله سید عبالکری موسوی اردبیلی:
الف. مناط سرقت شرکت در مداخله اجرای سرقت است.
ب. فقط شکستن حرز و باز کردن گاوصندوق، سرقت نیست.
ج. اگر هر کدام یک شئ جداگانه رابرباید، شرکت در سرقت به حساب نمیآید، بلکه سرقت جداگانه است.
د. چون کسی که حرز را شکسته مال را بیرون نبرده و کسی که مال را برده حرز را نشکسته، هیچ کدام حد سرقت نمیشوند.
آیتالله حسین نوری همدانی:
الف. بلی، با شرایطش.
ب. شرکت در صورتی محقق میگردد که شئ واحد و یا مجموع شئ واحد به حساب آید. ولی اگر اشیای متعدد باشد مانند مثال مورد سؤال، مستقل حساب میگردد.
ج. آنکه مال را از حرز خارج میسازد سارق محسوب میگردد.