1 سؤال :
الف. مفهوم و ماهيت نحله از جهت فقهي آيا مهر است يا زايد بر آن؟
ب. آيا تحصيل رضايت شوهر با توجه به معناي لغوي نحله (دادن مال به طيب خاطر) لازم است؟
ج. هرگاه دادگاه قبل از صدور حكم طلاق، چيزي از باب «تسريح به احسان» و با رضايت زوج و زوجه پراخت كند، نحله چگونه محاسبه میشود؟ آيا مبلغ فوق از آن كسر ميشود يا نحله جداي از آن محاسبه ميگردد؟[1]
? پاسخ:
آيتالله سيدعلي خامنهاي
نحله غير از مهر است و آن در جايی است كه عقد بدون مهر انجام گرفته باشد و قبل از زندگي و دخول، زن طلاق داده شود، كه در اين صورت مرد به عنوان متعه (نحله) بايد به مقدار مناسب با شأن عرفي خودش به زن بدهد.
آيتالله سيدعلي سيستاني
نحله اصطلاح خاصي نيست، بلكه به معناي پرداخت مهر است به طور كامل و بدون كم و كاست، و اين تأكيدي است كه در قرآن بر پرداخت مهر آمده است، در آنجا كه ميفرمايد: «و آتواالنساء صدقاتهن نحله». و اين در مقابل عادت بسياري از مردان در آن زمان بوده است كه مهر زن را نميدادند يا از آن ميكاستند و شايد منظور شما متعه باشد و آن مالي است كه طبق آيه قرآن (فمتعوهن علي الموسع قدره و علي المقتر قدره) در حالت خاص پرداخت ميشود و آن اينكه اگر در عقد نكاح مهري تعيين نشده باشد و پس از آن هم تعيين نشود و دخول هم واقع نشد و طلاق داده شود، واجب است مرد به متقضاي مالي، چيزي به زن بپردازد. اگر فقير است اندك و اگر پولدار است بسيار و اين را متعه ميگويند و اين واجب است و رضايت شرط نيست .
آيتالله ناصر مكارم شيرازي
الف. نحله در بسياري از موارد به معني مهر است و گاه به معناي عطيه و بخشش ميآيد.
ب. در صورتي كه به معناي مهر باشد رضايت او شرط است.
ج. در صورتي كه به نسبت مهريه داده شود، از آن كم ميشود.
آيتالله سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي
الف، ب و ج. نحله بيش از يك معنا دارد:
1. دعوا و مذهب، 2. عطاي تبرعي، 3. به صداق و مهريه هم اطلاق ميشود و چنانچه طلب او را اعم از مهريه يا غير آن با طيب خاطر بپردازد، به اين نوع پرداخت هم نحله گفته ميشود و چنانچه از باب احسان و با رضايت زوج، چيزي به زن پرداخت شود، جزء مهر محسوب نميشود و علاوه بر مهر، چيزي به عنوان نحله واجب نيست.