1 سؤال :
الف. دختری با اطلاع کافی از عدم استطاعت مالی پسر در پرداخت نقدی مهریه با وی ازدواج مینماید. با فرض اینکه در عقدنامه نوشته شده مهریه بر زوجه دین لازم است و عندالمطالبه زوج باید ادا کند، آیا زوجه که غیر مدخوله است می تواند به بهانه عدم پرداخت مهریهاش از جانب زوج از ایفای وظایفش خودداری کند؟
ب. آیا حق امتناع و منع زوجه منحصر به عدم انجام زناشویی تمکین خاص است یا میتواند از انجام کلیه تکالیف زوجیت (تمکین عام) استنکاف نماید؟
ج. اگر حق عدم تمکین زوجه در همه موارد (اعم از تمکین خاص و عام) مشروع باشد، وقوع چنین عقد ازدواجی چه آثاری برای زوجین خواهد داشت و زوجه چه تکالیفی در قبال زوج دارد؟[1]
? پاسخ:
حضرت آیتالله خامنهای
زوجه میتواند قبل از دخول از تمکین خودداری کند تا مهر خود را بگیرد و ظاهر این است که مطلقاً از تمکین خودداری کند و منحصر به تمکین از دخول نیست. و وظیفه زوجه این است که در صورت بذل مهریه با واقع شدن دخول از شوهر تمکین داشته باشد. واللهالعالم.
حضرت آیتالله فاضل لنکرانی
الف. آری، مگر اینکه زوج برای پرداخت مهر زمان خاصی را معین کرده باشد و اصطلاحاً دین مؤجّل باشد.
ب. ظاهراً در صورت عدم پرداخت مهریه با فرض اینکه پرداخت آنان مقید به زمان خاصی نشده باشد، میتواند از تمام وظایف امتناع کند مگر خروج از منزل که حق ندارد بدون اذن زوج از منزل خارج شود.
ج. آثار مختلفی بر آن مترتب است از جمله توارث از یکدیگر و مسئله حرمت ازدواج خواهران آن زن و نیز آثار دیگری که در کتب فقهی مطرح است.
حضرت آیتالله مکارم شیرازی
الف. در صورتی که قرائن روشنی در کار باشد که مهریه به صورت نقدی و یک جا داده نمیشود، نمی توان آن را در یک جا مطالبه کرد.
ب. می تواند از هر گونه تمتعی امتناع نماید.
ج. هر کدام مکلفند که به وظیفه خود عمل کنند، یعنی زوج چنانچه مهر مطالبه شده باشد باید بپردازد و زوجه هم موظف است به طور مشروط تمکین کند.
حضرت آیتالله موسوی اردبیلی
چنانچه مهریه مؤجّل نباشد، زوجه قبل از دخول میتواند تا دریافت مهریه از تمکین عام خودداری نماید و آثار زوجیت منحصر به تمکین نیست و آگاهی زوجه هنگام عقد از عدم استطاعت زوج به معنی تعهد به عدم درخواست مهر قبل از دخول و یا اقساط چنین حقی نمیباشد.
حضرت آیتالله نوری همدانی
الف. می تواند.
ب. فقط می تواند از تمکین خاص جلوگیری نماید.