1 سؤال
1- شخص تائب گاه توبه و برگشتش فقط به خاطر ترس از عذاب جهنم است، آیا چنین توبهای صحیح و مسقط عذاب اخروی است؟
2- در فرض فوق، چنانچه پیش از اثبات جرم چنین توبهای نموده باشد، آیا مجازات دنیوی مثل حد و تعزیر نیز ساقط میشود؟
3- سقوط عذاب اخروی و یا مجازات دنیوی با صرف ندامت و پشیمانی حاصل میشود، یا شرط سقوط و عذاب و مجازات علاوه بر ندامت و قضای واجبات و ادای حقوق الناس است؟[1]
? پاسخ:
آیت الله محمد تقی بهجت
1- بله صحیح است.
2- بله، ساقط میشود.
3- بله، علاوه بر ندامت باید شرایط دیگر توبه را هم انجام داد.
آیت الله سید علی سیستانی
1-صحیح است.
2- در مواردی موجب سقوط است.
3- استحقاق عذاب اخروی با توبه ساقط میشود و یکی از شرایط توبه این است که اگر
حقالناسی به گردن است ادا شود.
آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی
1- بلی ، توبه مذکور صحیح و انشاء الله مانع عذاب اخروی است والله العالم
2- بلی، در فرض مذکور حد و تعزیر ساقط میشود والله العالم.
3- با ندامت و پشیمانی و استغفار آنچه مربوط به حق الناس نباشد عذاب برطرف میشود. بلی، در مواردی مانند نماز و روزه و خمس و حج باید این اعمال به جا آورده شوند و مجرد پشیمانی اینها را ساقط نمیکند و در مورد حق الناس علاوه بر ندامت و استغفار باید حق الناس اداء شود و الله العالم.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی
1- بلی، و اصل توبه همین معناست
2- بلی
3- اگر گناهانی باشد که نیاز به جبران دارد باید جبران شود که در عبادات باید قضا شود و اگر حق الناس است باید ادا شود والّا توبه واقعی نکرده است.
آیت الله ناصر مکارم شیرازی
1- آری، صحیح و مسقط عذاب اخروی است.
2- چنانچه توبهاش ثابت گردد و در مسیر اصلاح باشد و مجازات جنبه حق الناس نداشته باشد ساقط میگردد.
3- صرف ندامت کافی نیست، بلکه باید ادای حق الناس و قضای اعمال فوت شده را نیز به جا آورد.
آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
1- توبه کردن از ترس عذاب الهی صحیح و مسقط عقاب است.
2- اگر واقعاً توبه کند موجب سقوط حد و تعزیر است.
3- در واجباتی مثل نماز و روزه و حج غیر از توبه قضاء آنها نیز لازم است و در حقوق مردم اگر دین باشد یا باید بپردازد و یا صاحب حق حلیت بگیرد و در زکات و خمس اگر ثروت دارد باید بپردازد و اگر فقیر شده باید به حاکم شرعی رجوع نموده و با او در میان بگذارد و با ایشان مصالحه کند درست میشود، اگر این اقدامات انجام شد عذاب اخروی و مجازات ساقط میشود.
آیت الله حسین نوری همدانی
1- توبهاش صحیح است.
2- بلی، ساقط میشود.
3- تحقق ماهیت توبه به ندامت و پشیمانی و تصمیم بر عدم عود به گناه میباشد، ولی شرط قبولی آن ادای حق الناس و قضای واجبات است که در این صورت عذاب و مجازات از وی ساقط میشود انشاء الله تعالی.