1 سؤال
با عنایت به متفاوت بودن حروفی که مجنی علیه با آن تکلّم مینماید، به حسب زبانها و لغتها، بفرمایید:
الف. آیا دیه زبان ـ که دیه کامل است ـ به تعداد حروف لغت مجنی علیه توزیع میشود؟
ب. آیا معیار تعیین دیه 28 حرف معجم بوده و مابقی ارش دارد؟
ج. در صورت تعلق ارش به حروف دیگر مانند “گ” و “پ” آیا این حکم مختص به موردی خواهد بود که این حروف به تنهایی از بین بروند و یا آن که در حروف مزبور مطلقاً ارش ثابت است، هرچند مجموع دیه حروف معجم و حروف دیگر که در یک جنایت از بین رفتهاند، از دیه نفس نیز بیشتر شود؟
د. هرگاه بر اثر ایراد جنایتی بر زبان ـ مثل دامیه و سوزاندن ـ قدرت ادای سه حرف از بین رفته یا لکنت زبان ایجاد شده و یا به دیگر منافع زبان مانند حرکت ـ که به بلع غذا کمک میکند ـ آسیب برسد، آیا دیه جنایات در هم تداخل میکند یا این که هر جنایتی دیه یا ارش خاص خود را دارد؟[1]
? پاسخ:
آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)
الف. بلی دیه زبان به تعداد حروف لغت مجنیعلیه محاسبه میشود.
ب. خیر.
ج. در محاسبه دیه این حروف مستقلاً محاسبه میشود و با از بین رفتن گویش این حروف دیه آن دیه کامله است.
د. خیر دیه جنایات تداخل نکرده و مجنی علیه استحقاق مطالبه دیه هر یک را به طور جداگانه
دارد.(7/3/1386)
آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی
معیار تعداد حروف زبان مجنی علیه است و اگر علاوه بر از بین رفتن بعضی از مخارج حروف صدمه دیگری مثل اشکال در بلع غذا حاصل شده آن جنایت ارش دارد. (24/2/1386)
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
الف، ب و ج. در صورت قطع زبان دیه کامل لازم است، در صورت قطع بعض زبان به مقدار زبان حساب میشود. در صورت لکنت زبان حرف لغت معتبر است گرچه بیش از 28 حرف باشد، منظور از معجم مقدار حروف است نقطهدار و بینقطه.
د. دامیه از جراحتهای مختص سر و صورت است و ربطی به زبان ندارد.(23/3/1386)