1 سؤال
چنانچه شخصي به عنوان وكيل اقدام به فروش ملك و دريافت ثمن معامله كرده باشد؛ درصورت مستحقّالغير درآمدن و بطلان بيع، بفرماييد:
الف. آيا وكيل و مالك (فروشنده) هر دو در مقابل خريدار به نحو تضامن مسئول و ضامن پرداخت ثمن و خسارات متعلقه ميباشند يا آنكه فقط مالك مسئول است؟
ب. آيا علم يا جهل وكيل و يا مالك نسبت به موضوع تأثيري در حكم فوق دارد؟[1]
? پاسخ:
آيتالله العظمي محمدتقي بهجت
حكم روي عنوان بايع فضولی رفته كه شامل وكيل در نقل و انتقال هم ميشود و در تعاقب أيدي علم و جهل در ضمان تأثيري ندارد الا اين كه جاهل حق رجوع دارد. براي تفضيل بيشتر به جامع المسائل، ص 439، مسأله 15 مراجعه كنيد. (8/9/1386)
آيتالله العظمي لطفالله صافي گلپايگاني
در مورد سؤال اگر وكيل ميدانسته ملك متعلق به ديگري است و مال موكل او نيست قرار ضمان بر وكيل است و اگر نميدانسته و ثمن را داده به موكل، هر دو (وكيل موكل) ضامن هستند ولی قرار ضمان موكل است. (والله العالم. 27 شوال 1428 ه. ق)
آيتالله العظمي ناصر مكارم شيرازي
مسؤولیت متوجه مالك است مگر اينكه وكيل ضمن معامله تعهد كرده باشد و علم و جهل نسبت به موضوع تأثيري ندارد. (2/8/1386)
آيتالله العظمي سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي
خريدار ميتواند به وكيل مراجعه و اگر موكل وكيل را فريب داده است، وكيل ميتواند به موكل مراجعه كند و درصورتي كه ثمن در دست موكل باشد خريدار ميتواند به موكل نيز مراجعه كند. (28/9/1386)
آيتالله العظمي حسين نوري همداني
الف. در فرض سؤال هر دو ضامن هستند و اگر وكيل از حقيقت امر آگاه نبوده ميتواند بعد از پرداخت خسارت به مشتري به موكل خويش مراجعه نموده و خسارتي كه داده بازپس بگيرد.
ب. با توجه به پاسخ قبل تأثيري ندارد. (12/8/1386)