مهدي حسن زاده
چکيده
استفاضه يك دليل اثبات شناخته شده در فقه است كه در خصوص تعريف، مبنا و شرايط اعتبار آن، ديدگاه هاي متعدد و متفاوتي ارائه شده است. ماهيت و نقش اين دليل در رسيدگي هاي قضايي امروزي محل بحث است. برخلاف آنچه تصور شده، اين دليل با آنچه در قوانين تحت عنوان تحقيق محلي مطرح شده است، يكسان نيست. با وجود اين، ممكن است در مواردي نتيجه تحقيق محلي، دستيابي به استفاضه باشد. در اين صورت، اين دليل تحت عنوان تحقيق محلي و با رعايت مقررات تحقيق محلي در اثبات دعاوي، موثر است. در ساير موارد، با استناد به روح اصل 167 قانون اساسي و ماده 3قانون آيين دادرسي مدني، اين دليل با رعايت احكام مستخرج از منابع و فتاواي فقهي قابل استفاده است.
کليدواژگان: استفاضه، شياع، تحقيق محلي، شهادت، گواهي، ادله اثبات دعاوي