علي رضا باريكلو
چکيده
شرط ضمن عقد، نهادي است كه در حقوق اسلام شناسايي شده ولي درباره تاثير آن بر وضعيت عقد در دو مرحله تشكيل و بقاي عقد در بين صاحب نظران اختلاف است. درمرحله تشكيل عقد، اختلاف ناشي از حيث ارتباط شرط با موضوع عقد است كه در اين باره از ميان نظريات جزيي از موضوع بودن، وصف يا تابع بودن يا مستقل بودن، نظر اخير با قواعد حقوقي و قصد طرفين مطابق تر است كه قاعدتاً عدم اعتبار شرط، اثر بر اعتبار عقد نخواهد داشت. در مرحله بقاي عقد نيز اختلاف ناشي از نقش شرط در قصد طرفين مطرح است كه بعضي به نحو وحدت مطلوب معتقد شده اند كه انتفاي شرط موجب انفساخ عقد مي شود، بعضي به تعدد مطلوب يكسان كه بطلان شرط موجب انفساخ قسمتي از عقد مي شود و بعضي معتقد به تعدد اصل و فرع شده كه انتفاي شرط موجب انفساخ عقد نمي شود بلكه موجب خيار براي مشروط له مي شود و اين ديدگاه با قواعد حقوقي و ماهيت شرط منطبق تر است
کليدواژگان: شرط; وصف; جزء; وحدت مطلوب; تعدد مطلوب; اصل; فرع