مهريار راشدي، حسن سواري
چکيده
يكي از دستاوردهاي مهمِ آخرين دور مذاكرات گات، انعقاد موافقت نامه عمومي تجارت خدمات (گاتس) در دور اروگوئه بود. با تولد گاتس و لازم الاجراشدن آن از اول ژانويه 1995، نظام تجارت جهاني كه تا پيش از اين فقط بر كالاها قابل اِعمال بود، بر تجارت خدمات نيز حاكم شد. گاتس اولين موافقت نامه چند جانبه در زمينه خدمات است كه شامل مجموعه اي از تعهدات كلي و خاص است. يكي از اين تعهدات خاص، تعهد رفتار ملي است. تعهد رفتار ملي كه در ماده 17 گاتس مطمح نظر قرار گرفته، مقرر مي دارد، رفتار متخذه با خدمات و عرضه كنندگان خدمات خارجي نبايد از رفتار با خدمات و عرضه كنندگان خدمات داخلي مشابه نامطلوب تر باشد. تعهدات رفتار ملي و دسترسي به بازار ازجمله تعهدات خاص هستند كه محدوديت هاي بخش ها و شيوه هاي عرضه خدمات درمورد آن ها، در جدول تعهدات خاص درج مي شوند؛ اين جدول جزء لاينفك گاتس محسوب مي شود. فارغ از معافيت هاي كلي تعهدات گاتس كه در مواد 14 و 14 مكرر به آن ها پرداخته شده، تعهد رفتار ملي مشتمل بر معافيت هاي ديگري است كه در ضمن اين پژوهش به آن ها اشاره شده است.
کليدواژگان: سازمان جهاني تجارت، گاتس، خدمات، عدم تبعيض، رفتار ملي