عزل قاضی بداخلاق
ابوالاسود دوئلی، مردی شاعر، سیاستمدار و ادیب بود که علم نحو را با راهنمائی امام علی علیهالسلام تدوین کرد و قرآن را اِعراب گذاری و نقطه گذاری نمود و در دوران حکومت خلیفه دوم به بصره هجرت کرد. [۱]
او تنها قاضی حکومت علی علیهالسلام بود که درهمان روز اوّل قضاوت عزل شد،
چون فرمان عزل را دریافت کرد خدمت حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام آمد و گفت:
به خدا قسم نه خیانت کردهام و نه به خیانت متّهم شدم، چرا مرا عزل کردی؟
امام علی علیهالسلام پاسخ داد:
درست میگویی و تو مردی امین و با ایمانی،
امّا بازرسان من اطلاع دادهاند که چون طرفین دعوی به محکمه میآیند، تو بلندتر از ایشان سخن میگویی و دُرشتی در گفتار داری. [۲]
یعنی تنها ایمان و سیاست کافی نیست، بلکه قاضی باید اخلاق اجتماعی را در برخورد با مردم رعایت کند.
و دیگر آنکه چقدر حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام به امور قضاوت حسّاس بود که بازرسان آن حضرت دقیقاً همه جا حضور داشته و رفتار قضات را کنترل و گزارش میدادند.
ممکن است فردی لیاقت دیگر مدیریتهای کشور را داشته باشد اما برای قضاوت مناسب نباشد.
پینوشتها:
[۱] و در عصر حکومت عمر بن عبدالعزیز در سن ۸۵ سالگی در گذشت. (اعیان الشیعه ج ۷ ص ۴۰۳)
[۲] معالم القربه، ص ۲۰۳٫
منبع: پایگاه جامع عاشورا