همهچیز درباره بخشش مهر
آیا میدانید چطور میتوانید مهر را ببخشید و برای بخشیدن مهر به کجا رجوع کنید؟ آیا میدانید قبل از عقد، بخشش مهر معنایی ندارد؟ بخشش خوب است اما بجا و بهاندازه. این متن توصیههای مفیدی برای شما دارد تا باگذشت بیمنطق از حق قانونی خود به استقبال کوهی از مشکلات نروید.
گستردگی مباحث حقوقی و پیچیدگیهای موضوعات متنوع آن ضرورت آموزش هر چه بیشتر آن را روشن میسازد. ضروریاتی مانند آشنا شدن شهروندان با ضوابط حقوقی و قانونی حاکم بر روابط اجتماعی و آگاهی بخشی جامعه نسبت به مسائل حقوقی یکی از مهمترین راهکارها در کاهش مراجعات مردم به دادگستری است به همین منظور معاونت منابع انسانی قوه قضائیه اقدام به آموزش حقوق به زبان ساده کرده است که دراین قسمت به بخشش مهر اشارهشده است که در ادامه میخوانید.
آیا میدانید برای بخشیدن مهر حضور پدر عروس لازم است؟
مهر مال زن است، مرد هم بر اساس شرع و قانون باید آن را بپردازد. حالا فرض کنید زنی از این حق شرعی و قانونی خود بگذرد. چرای آنهم معلوم است یا احساساتی شده یا مجبور است این کار را انجام دهد. البته گاهی هم پیش میآید که از روی عقل و علاقه این تصمیم را میگیرد و اجرایی میکند اما بههرحال با این کار اگر خدایناکرده مشکلی در رابطه با شوهرش ایجاد شود غم خود را دوچندان کرده است. بخشش خوب است اما بجا و بهاندازه. این متن توصیههای مفیدی برای شما دارد تا باگذشت بیمنطق از حق قانونی خود به استقبال کوهی از مشکلات نروید.
مهر و بخشش آن
در جامعه امروزی کسی را نمیتوان یافت که اسم مهر به گوشش نخورده باشد. همه میدانند مهر مالی است که مرد هنگام وقوع عقد نکاح یا به عبارتی ازدواج به همسر خود تقدیم میکند و مکلف است آن را بپردازد. درست است که میگویند مهر هدیهای از طرف مرد است اما زن میتواند هر وقت مایل بود این هدیه را به او بازگرداند. همانطور که میدانید میزان مهر از پیش تعیینشده نیست بلکه این امر به توافق زن و مرد بستگی دارد.
اگر فکر میکنید که مهر زن فقط سکه یا پول است اشتباه میکنید زیرا شما میتوانید هر آنچه ارزش مالی یا اجتماعی داشته باشد مهر خود قرار دهید مثل طلا، نقره، املاک، پولهای رایج، لوازم زندگی و حتی آموزش قرآن یا مهارتی ویژه.
ببخش اما به وقتش
گفتیم مهر مال خودتان است و میتوانید از خیرش بگذرید یا آن را ببخشید اما بد نیست این را نیز بدانید که این بخشش زمانی دارد. مثلاً اگر فکر میکنید میتوانید قبل از عقد دایم و رسمی با شوهر خود مهرتان را ببخشید، سخت در اشتباه هستید؛
درواقع بخشش مهر قبل از عقد دایم کار بیاثری است زیرا شما فقط بعد از عقد مالک مهر میشوید و بخشیدن چیزی که تعلقی به شما ندارد کار خندهداری است و از طرف دیگر هم آقای داماد بهموجب عقد پرداخت مهر به گردنش میافتد. پس عروس خانم هرزمانی که به عقد دایم همسرت درآمدی، مختار هستی که از کیسه خودت به آقای داماد بذل و بخششکنی.
از راهش وارد شوید
شاید برای شما هم این سؤال پیشآمده باشد که برای بخشش مهر راه خاصی را باید رفت؟
یادتان باشد برای بخشیدن مهر نیازی به دادگاه نیست. حتی درصورتیکه زن مهرش را بهوسیله یکدست خط با امضا و اثرانگشت ببخشد این تعهد از گردن داماد برداشته میشود و درآیندِ میتواند بهعنوان مدرک از آن استفاده کند. اما این راه کمی دردسر دارد و اگر واقعاً عروس خانم قصد دارد که مهراش را ببخشد بهتر است با آقای داماد راهی دفتر اسناد رسمی شوید و این کار را قانونی کنید. پس آقایان داماد بدانید که محضردار اعتراف همسرتان برای بخشش مهر را در قالب «اقرارنامه ثبتی» تنظیم میکند؛ البته کار به همینجا ختم نمیشود زیرا برای محکمکاری باید نامهای ازآنجا برای دفترخانه رسمی ازدواج – که عقد خود را در آن مکان ثبت کردهاید – ببرید تا در آنجا مفاد نامه را در «صفحه ملاحظات» عقدنامه ثبت کنید.
با اجازه پدر، آری!
خانمی که قصد دارد مهرش را به شوهرش ببخشد بهتر است بدون اجازه پدر این کار را انجام ندهد. بله درست شنیدید، دفاتر اسناد رسمی در صورت اجازه پدر عروس خانم مهر را به شوهر میبخشند و آن را ثبت میکنند.
میدانیم که طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی شما از زمانی که عقد کردید و هنوز مهر ازدواجتان خشک نشده است مالک مهرتان میشوید و میتوانید هر دخل و تصرفی که خواستید در آن داشته باشید، اما اذن پدر دراین مورد خاص لازم است هرچند این موضوع نه جنبه قانونی دارد و نه جنبه شرعی اما دفاتر اسناد رسمی به دلیل اینکه گاهی این بخشش مهر از روی اجبار یا از روی احساسات آنی رخ میدهد این شرط را برای این موضوع میگذارند که یک شرط لازم نیست اما از بروز مشکلات بعدی پیشگیری میکند.
ثوابهای کباب کن
بخشش از اعمال بسیار پسندیده در قوانین موضوعه کشور و دین ما است و این خیلی خوب است که عروسی تصمیم بگیرد مهر را به همسرش ببخشد اما لازم است برخی از جوانب کار را نیز در نظر گرفت. درست است که زن بهمحض جاری شدن خطبه عقد مالک مهرش میشود اما تا زمانی که با همسرش عمل زناشویی انجام نداده فقط مالک نیمی از مهر است. حالا یک فرض را برای شما میگوییم. فرض کنید دختری در دوره عقد مهرش را میبخشد و بعد از عروسی به هر دلیل خدایناکرده تمایلی به همسرش ندارد و از روی بیزاری از وی تقاضای طلاق میکند!
دراین میان زن خواهان طلاق است که در قانون به آن «طلاق خلع» میگویند، زن باید معادل مهر یا مبلغی کمتر یا بیشتر از آن را به داماد پرداخت کند. بهاینترتیب زن برای رهایی از زندگیاش که تمایلی به آن ندارد نهتنها مهری نمیگیرد بلکه باید رقمی را نیز برای جدایی به مرد بپردازد. پس قبل از بذل و بخشش کمی بیشتر تأملکنید.
مهرم حلال جونم آزاد
مطمئن هستم دستکم یکبار واژه پر از معنی «مهرم حلال جونم آزاد» را شنیدهاید. انشاء الله همیشه بادل خوش و در اوج صمیمیت مهرتان را به همسرتان ببخشید؛ اما همیشه درروی یک پاشنه نمیچرخد، زندگی گاهی روی خوش به آدم نشان نمیدهد و جز جدایی راهی باقی نمیماند. برخی از زنان فکر میکنند که با بخشش مهر قبل از طلاق راحتتر و سریعتر میتوانند جدا شوند، اما آنان در اشتباه هستند و اصلاً معلوم نیست بعد از بخشش مهر مرد حاضر به طلاق همسر شود یا زمان عده دوباره رجوع نکند!
برای اینکه دراین حوزه مشکلی ایجاد نشود شرع و قانون راه آن را پیشبینی کرده است. بد نیست بدانید که طلاق «خلع» و «مبارات» دقیقا همین هدف شمارا بهطور کامل و بدون ضرر و خطر تأمین میکند.
دراین نوع طلاق، زن و شوهر توافق میکنند در عوض مهر یا کمتر یا بیشتر از آن از یکدیگر جدا شوند. دراین روش دیگر شوهر حق رجوع ندارد و بهاینترتیب زن با بخشیدن مالی معادل مهر یا بیشتر و کمتر از آن به شوهر او را راضی به طلاق میکند. البته اگر این بیزاری از ادامه زندگی دو طرف باشد اما زن تقاضای طلاق بدهد بازهم باید مهرش را ببخشد تا این طلاق که مبارات نام دارد جاری شود.
پشیمانم، پشیمان
شاید شما هم از آن دسته از افرادی باشید که مهر خود را بخشیده و اکنون پشیمان شدهاید و برایتان این سؤال پیشآمده است که راه بازگشت دارید یا خیر؟ باید بگویم چند فرض را باید در نظر بگیرید:
- اگر زن به مرد بگوید که وی تکلیفی برای پرداخت مهر ندارد مرد دیگر این تکلیف را نخواهد داشت.
- تصور کنید زن مهر را به مرد ببخشد (هبه کند) باید این لفظ را بگوید که «من مهر خود را به تو بخشیدم»
دراین حالت، تکلیف مرد در پرداخت مهر بهطور کامل از بین نمیرود، زیرا زن میتواند تحت شرایطی از این هبه برگردد و مهر خود را مطالبه کند.
البته این مسئله مشروط براین است که زن طی قرارداد دیگری، این حق را از خود نگرفته باشد وگرنه راه دیگری وجود ندارد.
منبع: میزان