فرزندان، قربانیان طلاق
صدیقه نوبهار
تأثیرپذیری فرزندان از شرایط خانوادگی به میزانی جدی و تعیینکننده است که بسیاری از روانشناسان و کارشناسان حوزه آسیبهای اجتماعی معتقدند بخش قابلتوجهی از موفقیت، کامیابی و یا شکست فرزندان، تابع تعاملات، نحوه رفتار والدین با یکدیگر و در کلیت امر، فضایی است که در نظام خانواده حاکم شده و فرزندان با الگوپذیری از آن مسیر تکامل، رشد، بالندگی و احیاناً شکست و سقوط تدریجی را برمیگزینند.
صدیقه نوبهار، روانشناس و کارشناس علوم رفتاری در تشریح تأثیر بسیار برجسته و نافذ شرایط خانوادگی بر شخصیت و سرنوشت آینده فرزندان اظهار داشت: بدون تردید، خانواده، نقش بسزایی در تکوین و تکامل شخصیتی فرزندان ایفا میکنند و بهواقع فضای حاکم بر خانواده بهعنوان نخستین محفلی که فرزندان از دوران نوزادی و کودکی با آن ارتباط برقرار میکنند ترسیمکننده مسیری است که در درازمدت طی خواهند کرد.
وی افزود: در چنین فضا و شرایطی، صمیمیت، مهربانی، آرامش و گفتوگوی سازنده در رشد و شکلگیری شخصیت فرزندان نقش تعیینکنندهای ایفا خواهد کرد در غیر این صورت در محیط پرتنش، قاعدتاً جز تشویش، اضطراب، استرس و فشارهای روحی و روانی ویرانکننده نمیتوان به نقطه قوت و برجستهای امیدوار بود. این کارشناس علوم رفتاری عنوان کرد: پدر و مادر هر دو در شکلگیری شخصیت فرزندان تأثیرگذار هستند اما طبیعتاً الگوپذیری پسر از پدر و دختر از مادر با شدت هر چه بیشتری صورت میگیرد و بهواقع کوچکترین رفتارها نیز از سوی فرزندان زیر ذرهبین قرارگرفته میشود و متعاقباً فرزندان سعی میکنند همسو با والدین، مسیر و رویکرد عاطفی، روانی، روحی و اجتماعی الگوبرداری شده را در پیش گیرند.
نوبهار گفت: قاعدتاً گسست والدین و برگزیدن طلاق بهعنوان راهکار حل مشکلاتِ میان زوجین یا پدر و مادر با تبعات و پیامدهای خاص به خود همراه است که کمتوجهی به پیامدهای آن، میتواند فرزندان را به سمت نابودی و شکستهای سنگین سوق دهد. وی افزود: اساساً نداشتن برنامهای مدون، اصولی و هوشمندانه برای مقاطعِ متعددِ زندگیِ فرزندان، میتواند با هزینهها و آسیبهای جدی، عمیق و سنگینی توأم شود و این مخاطرات در دوران پسا طلاق و یا گسست والدین از یکدیگر به نحو قابلتوجهی تشدید میشود.
این روانشناس و کارشناس علوم رفتاری عنوان کرد: بعضاً در برخی از خانوادهها و زوجینِ مسأله دار مشاهده میشود که پدر و مادرها به فرزندان خویش یادآور میشوند که تنها به خاطر وجود آنها حاضر به ادامه زندگی زیر یک سقف شدهاند که بهواقع مطرح کردن چنین مسأله ای روح و روان فرزندان را بهشدت تخریب میکند زیرا این ذهنیت در افکار و اندیشههای فرزندان شکل میگیرد که عامل بسیاری از تلخیها و مشاجرات میان پدر و مادر آنها هستند و بهمرور، این ذهنیت میتواند با سرخوردگیهای عمیق و شدیدی همراه شود.