هنگام معامله در بنگاههای معاملات ملکی چهکار باید کرد؟
نکات مهمی را باید در هنگام معامله در بنگاههای معاملات ملکی توجه کرد که در زیر به برخی از این نکات اشارهشده است.
۱ ـ بررسی شود که آیا صاحب بنگاه دارای مجوز از اتحادیه است یا خیر
۲ ـ اگر مال مورد معامله بین چند نفر مشاع است و یا اینکه خریداران چند نفر هستند و عدهای بهجای دیگری به وکالت معامله میکنند دارای وکالت رسمی هستند یا نه
۳ ـ صاحب بنگاه امضای طرف معامله را تأیید کند.
۴ ـ میزان حقالزحمه دلال در قولنامه یا مبایعهنامه آورده شود و اینکه آن را دریافت کرده یا تحت چه شرایطی دریافت میکند.
۵ ـ صرف نوشتن معامله و قرارداد در اوراق چاپی و آرم دار بنگاه دلیل بر رسمی بودن معامله نیست.
۶ ـ در سند قید شود که آیا در آن قلمخوردگی وجود دارد یا نه و دارای پشت یا حاشیهنویسی است یا خیر
۷ ـ اگر اسناد تجاری مانند چک، سفته و سایر اوراق بهادار نزد بنگاهدار به امانت گذاشتهشده در قرارداد آورده شود و قید شود که تحت چه شرایطی و چه زمانی این اسناد به چه شخص یا اشخاصی باید تحویل داده شود.
۸ ـ اسنادی که نزد صاحب بنگاه به امانت گذاشته میشود کاملاً در قرارداد تعریف شود.
۹ ـ قید شود که قرارداد در چند نسخه تنظیم میشود.
۱۰ ـحتماً دو نفر فرد قابلاعتماد از سوی طرفین زیر قرارداد را بهعنوان گواه امضا کنند.
۱۱ ـاز امضای سند بدون حضور طرف دیگر و قبل از احراز سمت و هویت او خودداری شود.
۱۲ ـ بررسی شود که آیا ملک یا ساختمان در مالکیت فروشنده قرار دارد یا اینکه در رهن بانک یا شخص دیگری است.
۱۳ ـ باید توجه داشت که انجام معامله در بنگاه و سند تنظیمی عادی است و چهبسا فروشنده قبلاً یا بعداً آن را با سند رسمی یا عادی به شخص ثالثی واگذار کرده بنابراین این موضوع توسط صاحب بنگاه به تأیید برسد که اگر ملک یا ساختمان دارای معارض باشد مسؤولیت جبران خسارت با چه کسی است
۱۴ ـ از چکهایی که بهصورت چک مسافرتی یا چک حسابجاری ردوبدل میشود، کپی گرفته شود.
۱۵ ـ اگر چکی صادر میشود در نزد صاحب بنگاه و گواهان تنظیم و امضا شود.
«واسطهگری در معاملات ملکی: تعریف بنگاه املاک از دید قانون»
برخلاف آنچه در جامعه و میان مردم کلمه دلال و دلالی به معنای یک شغل کاذب و انجام عملی غیراخلاقی و نامشروع مشهور است اصولاً در معنای واقعی و قانونی شغلی تجاری و بسیار مؤثر در انجام معاملات مشروع است.
برابر قانون دلال به کسی گفته میشود که برای کسی که میخواهد معاملهای انجام دهد، طرف معامله را پیدا میکند. برای مثال دلالی معاملات ملکی یا دلالی معاملات تجاری مانند فروش اموال منقول یا ارائه خدمات و نیز دلالی برای خواروبار و سایر امور شهری که ذیلاً به شرح بیشتر آن میپردازیم. برای انجام دلالی شخص باید دارای پروانه و مجوز باشد و دخالت در هر یک از حوزههای دلالی مستلزم داشتن مجوز لازم در همان حوزه است.
لازم به ذکراست شخصی که بهعنوان دلالی وارد این شغل میشود باید درنهایت صداقت طرفین معامله را از جزئیات راجع به معامله آگاه سازد و لو اینکه دلالی را فقط برای یکی از طرفین انجام بدهد. دلال نمیتواند بهجای یکی از طرفین معامله، قبض وجه یا پرداخت دین کند یا تعهدات آنان را بهموقع اجرا بگذارد مگر آنکه از سوی آنان دارای اجازه باشد.
دلال در برابر هر یک از طرفین معامله مسؤول تقلب یا تقصیراتی است که انجام میدهد.
همچنین مسؤول تمام اشیا و اسنادی است که در ضمن معامله به او داده میشود مگر اینکه ثابت کند او نقشی در مفقود یا تلف و یا ضایع شدن آنها نداشته است.
درهرصورت دلال امین طرفین معامله است و بهاصطلاح ید او ید امانی است و باید همانند امین با طرفین رفتار کند. نکته مهم اینجاست که اگر معامله بهتوسط دلال واقع و نوشتهها و اسنادی راجع به آن معامله بین طرفین بهتوسط او ردوبدل شود درصورتیکه امضاها راجع به اشخاصی باشد که بهتوسط او معامله کردهاند او ضامن صحت و اعتبار امضاهای مزبور است و اگر طرفین معامله یا یکی از آنها به اعتبار تعهد دلال معامله کرده باشد، دلال ضامن آن معامله است.
اگر دلال برخلاف وظیفه خود نسبت به کسی که به او مأموریت داده به نفع طرف دیگر معامله، اقدام کند یا وعده وجهی را قبول کند به مجازات خیانتدرامانت محکوم خواهد شد و استحقاق دریافت هیچ اجرتی را نخواهد داشت.
دلال هنگامی استحقاق دریافت دستمزد را دارد که معامله با وساطت و راهنمایی او انجام شود و معامله مزبور قطعی باشد و اگر انجام معامله مشروط به شرطی باشد دلال پس از حصول و تحقق آن شرط مستحق اجرت است.
چنانچه معامله با رضایت طرفین فسخ شود یا بهواسطه یکی از شرایط قانونی فسخ شود دلال حق دریافت اجرت را دارد مشروط به آنکه فسخ معامله مستند به عمل وی نباشد.
هر دلال باید دفتری داشته باشد و کلیه معاملات را که به دلالی او انجامگرفته بیاورد. در این دفتر باید نام طرفین معامله، مالی که موضوع معامله است، نوع معامله، شرایط معامله و اینکه تسلیم موضوع معامله فوری است یا دارای شرایط است، عوض مالی که باید پرداخت شود (وجه نقد است، چک است و…) و امضای طرفین معامله آورده شود.
هر شخصی که بدون مجوز مبادرت به دلالی کند به حبس از شش ماه تا دو سال و نیز جزای نقدی محکوم خواهد شد و اگر معلوم شود عمل دلال برخلاف مقررات مربوط به دلالی است مورد تعقیب واقعشده و از شغل دلالی موقتاً محروم و پروانه او باطل میشود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان