تأثیر تعرفههای گمرکی بر رشد تولید ملّی
جهت افزایش تولید ملی و رشد اقتصادی باید بر محصولات و صنایع داخلی تکیه کرد. دراین راستا دولت بایستی زمینههای رشد تولید داخلی و کالاهای بومی را بالا برد. تولید داخلی یک کشور زمانی میتواند به حداکثر رشد خود برسد که کالاهای بومی و محصولات تولیدی، نهتنها به لحاظ مصرفی در جامعه خود حمایت شود، بلکه قدرت صادراتی به دیگر کشورها را نیز داشته باشد. امروزه بازارهای کشورهای جهان سوم به عرصه رقابت کالاهای غربی با محصولات بومی تبدیلشده است، برای آنکه تولیدات داخلی بتواند با محصولات وارداتی رقابت نماید، نیازمند حمایت دولت و مردم است. ازآنجاکه کالاهای وارداتی به لحاظ کیفیت بالا قدرت رقابت محصولات بومی را کاهش میدهند، باید از ابزار و شیوههای مناسب جهت کارایی این مسئله ارائه نمود.
یکی از ابزارهای لازم جهت نیل به این هدف وضع تعرفههای گمرکی مناسب است. قبل از بیان مسئله، باید تعریفی از تعرفه و عوارض گمرکی ارائه داده و تقسیمبندیهای مربوط به آن را بیان ساخت. تعرفه گمرکی عبارت است از مالیات و عوارضی که دولتها از کالاها اخذ میکنند. اخذ عوارض میتواند به دلایل و اهداف مختلف حمایتی یا مالی باشد، اصطلاحاً این مالیات به حقوق گمرکی نامیده میشود.
تقسیمبندیهای مختلفی برای تعرفه و عوارض گمرکی وجود دارد، میتوان تعرفه گمرکی را بر اساس چگونگی دریافت یا بر اساس تسهیلات یا تبعیضات به انواع گوناگونی تقسیم نمود. هرکدام از این دستهبندیها، ویژگی و کارکرد خاص خود را دارد که به توضیح و تعریف آن پرداخته میشود.
تعرفه بر اساس چگونگی دریافت به سه نوع تعرفه ارزشی، تعرفه ثابت و تعرفه مرکب تقسیم میگردد. تعرفه ارزشی، عوارضی است که بر اساس ارزش کالا دریافت میشود که به لحاظ ارزش یا قیمت کالا به تعرفه ارزشی معروف است. تعرفه ثابت عوارض و مالیاتی است که درصدی از ارزش آن کالا را تشکیل میدهد، گاهی تعرفه گمرکی بر اساس مقدار کالا نیز تعیین میگردد؛ و اما تعرفه مرکب بر اساس ترکیبی از دو شیوه تعرفه ارزشی و تعرفه ثابت دریافت میشود.
تقسیمبندی دیگر تعرفه بر اساس معیار تسهیلات یا تبعیضات یا موانع، جهت ورود و صدور کالا، کشور، اتحادیه و یا منطقه اقتصادی خاصی دریافت میشود و به سه نوع یک ستونه، دو ستونه یا سه ستونه تقسیم است. تعرفه یک ستونه، تعرفهای بدون تبعیض است که برای تمام کالاهای وارده از تمام کشورها بهصورت یکسان و بدون انعطاف برقرار
میشود. در تعرفه دو ستونه، برای هر کالایی دو نوع حقوق و عوارض گمرکی وضعشده است. یک نوع آن حد بالا یا تعرفه حداکثر است، ولی در حد دیگر، مجموعهای از تعرفههای کاهشیافته برای برخی کشورها است از طریق مذاکره و انعقاد پروتکل و یا قراردادها به آن کشورها اختصاصیافته است؛ و اما تعرفه سه ستونه که شکل گسترده تعرفه دو ستونه است که به آن ستون دیگری افزودهشده و حد پایینتری از حقوق گمرکی از کشورها اعمال میگردد. از طریق وضع عوارض گمرکی میتوان برای ورود کالاهای غیرضروری از دیگر کشورها محدودیت ایجاد نمود. بخصوص کالاها و محصولاتی که در داخل کشور تولید میشود و قدرت رقابت با تولیدات وارداتی را ندارد، از طریق برقراری تعرفههای گمرکی مناسب موردحمایت قرار میگیرند. این عمل نیاز به واردات و تولیدات وارداتی را کاهش داده و تولید کالا و محصولات داخلی را افزایش میدهد.
درواقع با تعیین عوارض گمرکی مناسب میتوان از تولیدات و کالاهای داخلی حمایت نموده تا آنها در مقابل کالاهای وارداتی از پشتوانهای اقتصادی برخوردار گردد. تعرفههای گمرکی مناسب میتواند ورود اجناس و محصولات را کنترل و تنظیم نماید. نتایج حاصل از وضع عوارض گمرکی مناسب و متناسب با کالاهای وارداتی، رشد اقتصاد و تولید ملی است که نهایتاً این مسئله، خروج ارز از کشور را جلوگیری میکند. حمایت از تولیدات و کالاهای داخلی، کیفیت و استانداردهای محصولات را افزایش میدهد و باعث رفع بیکاری و اشتغالزایی در جامعه میشود. با بالا رفتن کیفیت کالاهای ملی، اعتماد مردم به کالاهای داخلی افزایش مییابد و مردم ثمره اقتصاد پویا را در زندگی احساس خواهند نمود.
منبع: آفتاب آنلاین