عنوان : مدخلی بر مفهوم عدالت و آزادی در اسلام “بازپژوهی جرم انگاری ارتداد، مفهوم قوامت و فلسفه ی مجازات در نظام حقوقی اسلام”
پدیدآور: احمد فلاحی
ناشر: پیرانشهر ؛ آراس : ۱۳۹۵
مشخصات ظاهری : ۲۰۸صفحه
معرفی مختصر :
نوشتار حاضر در قالب مقدمه ای به نسبت مبسوط و سه مقاله تنظیم شده است. در مقدمه ، مفهوم و جایگاه عدالت و آزادی در اسلام ، به عنوان مقاصدی ضروری، بررسی شده است و آزادی چون مهم ترین ابزار تحقق عدالت مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله اول ، جرم انگاری و مجازات ارتداد بررسی شده است و مبانی و چگونگی حوزه ی آزادی عقیده و بیان مورد بحث قرار می گیرد و امکان یا عدم امکان تحریم آن ، تحلیل خواهد شد. در مقاله دوم ، مفهوم قوامت از دو نظر مختلف بررسی شده است و چگونگی ادراه ی خانواده در یک نظام شورایی بحث شده است. در مقاله سوم ، فلسفه مجازات در حقوق کیفری اسلام از دیدگاه های مختلف بررسی شده است . وجه اشتراک مباحث مطرح شده با بحث از عدالت این است که در هر سه موضوع ، مساله اساسی این است که بدون وجود مفهوم و مصادیقی روشن از حقوق و آزادی های فردی ، نمی توان تاکیدی جدی بر پاسداشت عدالت داشت و تعمیق جایگاه عدالت در گرو حمایت از حقوق و آزادی های است. در همین راستا بیان شده است آیا جرم انگاری و کیفر ارتداد ، عادلانه است؟ در بررسی مفهوم قوامت ، به این مساله اشاره شده است که در بحث از جایگاه زن ، دین اسلام و عرف و آداب و رسوم از هم باز شناخته نشده اند و عدالت چون معیار ارزیابی و تحلیل کمتر مورد توجه قرار گرفته است . در باب فلسفه ی کیفر ، به این امر اشاره شده است که اگر فلسفه ی مجازات در اسلام ، فقط زجر و درد و مشقت بدانیم و به اصلاح توجه نکنیم و تمام دغدغه ، اجرای کیفر باشد و قبل از تطبیق حدود ، شریعت با تمامی جوانب و آثار آن اجرایی نشده باشد ، آیا اجرای مجازات موثر خواهد بود؟ و در ثانی ، با وجود تطبیق شریعت ، بر اساس دلایل موجود ، آیا صرف اجرای حدود، مورد نظر شارع بوده است یا قرار گرفتن حدود و مجازات ها در چارچوب اصلاحی مورد نظر است؟ در این سه مقاله ، حقوق و آزادی های فرد، در قالب آزادی در عقیده و تبلیغ ، برابری در حق حیات و بایسته ها و آثار حق زیستن و حق بر برخورداری ، به عنوان سه مصداق از چگونگی تحقق اثر عادلانه مطرح شده است.