–
صرف امکان مطالبه ضررو زیان مستقیم ناشی از جرم در دادگاه کیفری
مرجع صدور: شعبه ۲۲ دادگاه تجدید نظر استان تهران
چکیده:
صرفاً ضرر و زیان مستقیم ناشی از جرم در دادگاه کیفری قابل مطالبه است و سایر ادعاها باید در دادگاه حقوقی مطرح شوند.
تاریخ رای نهایی: ۱۳۹۱/۱۱/۲۹ شماره رای نهایی: ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۲۰۱۴۱۴
رای بدوی
در خصوص اتهام آقای م.س. فرزند ع. با وکالت آقای الف.م. دایر بر مزاحمت ملکی (یک قطعه زمین به مساحت ۴۰۰ متر مربع جزءپلاک ثبتی ۲۹۰۴ بخش ۱۱ تهران)، موضوع کیفرخواست شماره ۹۰۱۰۴۳۰۵۰۱۰۰۰۲۰۱ مورخ ۱۱/۸/۹۰ دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه یک تهران. توجهاً به نحوه شکایت وکیل شاکی به شرح شکوائیه تقدیمی و اظهارات منعکس در صورتجلسه تحقیق و دادرسی، گزارش مأمورین انتظامی، تحقیقات معموله، اظهارات شهود و مطلعین تعرفه شده از سوی وکیل شاکی، ملاحظه تصویر اسناد و مدارک استنادی طرفین، اظهارات و دفاعیات متهم در مرحله تحقیق و وکیل ایشان در مرحله دادرسی و عنایت به اینکه اولاً: حسب اظهارات وکیل شاکی به شرح شکوائیه تقدیمی و اظهارات اولیه در مرجع انتظامی و دادسرا، موکل وی پس از اجاره نمودن پلاک ثبتی موصوف، موفق به تصرف و استیلاء ید بر زمین مورد ادعا نشده است. ثانیاً: اظهارات شهود تعرفه شده وی نیز دلالت بر عدم توفیق شاکی در تصرف و استیفاء منفعت از زمین دارد ثالثاً: هر چند وکیل شاکی علیرغم اظهارات خود و شهود تعرفه شده، مدعی سابقه تصرف شده و درجهت اثبات ادعا به اتیان سوگند از سوی مدیر مؤسسه شاکی متمسک گردیده، ولکن به عقیده این دادگاه، بزه مذکور قابلیت اثبات از طریق اتیان سوگند را ندارد. به عبارت دیگر، اتیان سوگند ازجمله ادله اثباتی وقوع بزه مذکور نیست. لذا بنا به مراتب و عنایت به جمیع اوراق و محتویات پرونده و با وارد تشخیص دادن دفاعیات وکیل متهم و نظر به اینکه شرط اولیه وقوع بزه مذکور، اثبات سابقه تصرف و استفاده از ملک مورد ادعا میباشد که در مانحنفیه چنین امری ثابت نیست، لذا از نقطه نظر جزایی، مستنداً به بندالف ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب درامور کیفری، به لحاظ عدم احراز وقوع بزه، حکم بر برائت مشارٌالیه صادر و اعلام میگردد. اما در خصوص دعوی مطروحه از ناحیه مرکز اسلامی ف. به مدیریت ع.م. با وکالت آقای الف.الف. به طرفیت آقای م.س. با وکالت آقای الف.م. به خواسته مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم (اجرت المثل ایام مزاحمت – مطالبه منافع ممکن الحصول – خسارات ناشی از افزایش قسمت مصالح و هزینههای ساخت- هزینه دادرسی). نظر به اینکه اولاً: با فرض اثبات بزه مذکور، ضرر و زیان مستقیم ناشی از جرم مذکور، صرفاً مزاحمت میباشد که جبران آن نیز از طریق صدور حکم به رفع مزاحمت به صراحت در تبصره ذیل ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی از ناحیه قانونگذار مورد حکم واقع و محکمه جزا را با فرض احراز وقوع بزه، مکلف به رفع ضرر نموده است و لذا با این فرض نیازی به اقامه دعوی مدنی و رعایت تشریفات قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی نیست. ثانیاً: خواستههای مطرح شده از سوی وکیل خواهان، به عقیده این دادگاه، در قالب ضرر و زیان مستقیم ناشی از بزه مزاحمت قابل قبول نیست و در نتیجه نظر به اینکه رسیدگی به دعاوی مدنی، ازجمله استثنائات مقرر از سوی قانونگذار بر صلاحیت محاکم جزایی است و توسعه دادن دایره شمول این قاعده، برخلاف نظر مقنن میباشد. لذا بنا به مراتب و صرفنظر از ماهیت امر، مستنداً به ماده ۴ قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب و مواد ۱ و ۱۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، قرار عدم صلاحیت ذاتی این محکمه به اعتبار و صلاحیت محاکم حقوقی تهران در این خصوص صادر و اعلام میگردد. رأی صادره از حیث برائت متهم حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاههای تجدیدنظر استان تهران و از حیث صدور قرارعدم صلاحیت قطعی است.
رئیس شعبه ۱۰۷۲ دادگاه عمومی جزایی تهران- زالی بوئینی
رای دادگاه تجدید نظر
در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای س.الف. به وکالت از طرف مــــــرکز اســـــلامی ف. نــــسبت به دادنامـــه شماره۹۱۰۹۹۷۰۰۰۰۸۰۰۴۲۱ مورخ ۲۶/۴/۱۳۹۱ صادره از شعبه محترم ۱۰۷۲ دادگاه عمومی جزایی تهران که منتهی به صدور حکم برائت متهم از اتهام ایجاد مزاحمت ملکی تبرئه گردیده است نظر به اینکه حسب محتویات پرونده دادنامه موصوف بر اساس مستندات و دلائل موجود در پرونده و مطابق موازین قانونی صادرگردیده است و از حیث رعایت اصول و تشریفات دادرسی نیز اشکالی بران مترتب نیست و در این مرحله از دادرسی نیز دلیل موجه و مؤثری که موجبات نقض و بیاعتباری آن را فراهم آورد ارائه نشده است و درخواست تجدیدنظرخواهی با هیچیک ازجهات مندرج دربندهای ماده ۲۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مطابقت ندارد لذا باتوجه به مراتب فوقالذکر ضمن رد تجدیدنظرخواهی به استناد بند الف از ماده ۲۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری دادنامه تجدیدنظرخواسته را تأیید مینماید رأی صادره قطعی است.
رئیس شعبه ۲۲ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
شهرابی فراهانی ـ نوری نجفی