رابطه پدافند غیرعامل دامپزشکی با حقوق انسانها و محیطزیست
اقتدار یک کشور حاصل توانمندی علمی و فنی و اقتصادی و توفق دفاعی است. علم و فناوری و اطلاعات علمی امروزه به ابزار قدرت مهمی در جهان تبدیلشده است.
علوم راهبردی چون هوا و فضا، علم مواد، الکترونیک، رایانه، میکروالکترونیک، بیوتکنولوژی، نانوفنّاوری و علوم شناختی بهعنوان علوم برتر جهان کنونی بستر قدرت را فراهم ساخته است.
امروزه از جنگهایی سخن گفته میشود که در دهههای قبل جایگاهی نداشت، جنگ الکترونیک، جنگ سایبری، جنگ بیولوژیک، جنگهای نوین، جنگ لیزی، روبوتیک، جنگافزارهای بدون سرنشین و کنترل از راه دور، جنگ امواج یا هارپ، پهبادها و انواع پرندههای بیسرنشین برای اهداف جاسوس و جنگی، روبوتهای سریاز و جنگافزارهای صوتی، نوری، موجی و سلاحهای هستهای و رادیولوژیک نسل جدید و EMP ها خلاصه جنگ و مخاصمه چهره جدیدی به خود گرفته است.
دشمن میتواند با تولید یک ویروس رایانهای با هزینه بسیار کم و ارسال یا واردکردن آن به مراکز مهم و استراتژیک و صنعتی و اقتصادی صدماتی بیک کشور چنان صدمات عمدهای را وارد کند که قطعاً با میلیاردها دلار جنگافزار و تخریب نمیتوانست وارد کند جنگ سایبری که امروزه بین قدرتهای بزرگ و کشورهای متخاصم وجود دارد و درحالتوسعه است توانمندیهای خود را بهشدت نشان داده. در این زمینه تهدیدات بیولوژیک و توانمندی عوامل بیولوژیک زنده بهعنوان ابزاری نوین همانند جنگ سایبری بشدت موردتوجه مراکز راهبردی نظامی و اقتصادی و بهداشتی جهان قرارگرفته است.
دشمن میتواند با واردکردن یک ویروس زنده، یک افت بیولوژیک و انواع مختلف روشهای واردکردن آن به یک کشور دیگر اهدافی راهبردی کوتاهمدت میانمدت و بلندمدت را برای آسیب رساندن به منابع حیاتی کشور مورد هدف وارد کند.
اهداف این تهاجم میتواند منابع حیاتی یک کشور مانند منابع غذایی، آب، هوا، خاک، بهعنوان بستر اصلی و درواقع منابع استراتژیک کشاورزی، دامی، شیلات و یا انسانهای یک جامعه، صنایع و حتی مراکز اقتصادی، نظامی، دفاعی و در حوزه بیو تروریسم رهبران، شخصیتها، مدیران و تمام افراد مهمی که در چرخه قدرت و توانمندی یک کشور نقش دارند میتواند هدف این نوع تهاجمات باشد. تهدیدات بیولوژیک بسیار گسترده و خطرناک است و به دلیل ویژگیهای خاص آن بسیار موردتوجه کشورها و یا گروههای تروریستی قرارگرفته است؛ زیرا اولاً این عوامل بسیار متنوع هستند از انواع ویروسها، باکتریها، قارچها، انگلها، سموم جانوری، دریایی، میکروبی و گیاهی. افتها بسیار متنوعاند و قابلدسترس متأسفانه به دلیل عدم وجود دستگاههای شناسایی تشخیص این نوع عوامل در مرزها فرودگاهها و جادهها و بستههای پستی و خلاصه انواع روشهای نفوذی به داخل کشور موردنظر بسیار سادهتر است تا مواد منفجره و بمب و سلاح برای اهداف خرابکاری بنابراین بدون آنکه شناسایی شود وارد کشور موردنظر میکنند.
یا با روشهای دیگری از طریق زمین و هوا و دریا به هدف میرسانند یا از حشرات و انواع ابزارهای دیگر میتوانند به هدف برسانند و چون عامل بیولوژیک وزنده است میتواند در منطقه گسترش یابد از گیاهی به گیاهی دیگر از دامی به دام دیگر و از انسانی به انسان دیگر و درواقع یک بذر اولیه در مقدار کم میتواند کشوری را آلوده کند و میلیونها دلار خسارت وارد کند. مقابله با این روش بسیار سخت است چون بهآرامی و پنهانی توسعه پیدا میکند و زمانی شناسایی میگردد که آسیب بسیاری رسانده است.
پس چه نیازی به جنگ، چه نیازی بهصرف میلیاردها دلار برای جنگافزار و سلاح و سرباز و امکانات نظامی دشمن میتواند با استفاده از عوامل خاص بیولوژیک چنان سبب نابودی منابع کشاورزی و دامی و درنهایت صنایع غذایی یک کشور شود که آم کشور را وادار به واردات مواد غذایی از کشورهای دیگر کند و این لبه دیگر جنگ اقتصادی است. توسعه آفات و از بین بردن منابع غذایی یک کشور و وابسته کردن آن به خارج یا در بعد انسانی با شیوع انواع عوامل بیولوژیک بیماریزا هزینه هنگفتی را بر یک کشور تحمیل کند شیوع یک بیماری ویروسی در فصل سرما و یا یک ویروس در فصل گرما هزاران مبتلا درگیر شدن سیستم بهداشتی و نهایت مشکلات برای مردم و دولتها یا دشمن میتواند اهداف درازمدت را پیگیری کند شیوع مواد بیولوژیک و شیمیایی سرطانزا در مواد غذایی بهداشتی آرایشی دارویی مواد مکمل و انرژیزا و انواع شکلاتها و خلاصه هزاران روش وجود دارد برای ایجاد سرطان و یا عقیم کننده برای کنترل نسل یک کشور تهدیدات بیولوژیک بسیار خطرناکتر از جنگافزارهای پیشرفته و بمب اتمی است چون آرام گسترش مییابد و تمام قربانیان خود را مبتلا میکند خزنده بیسروصدا بدون هشدار بدون زنگ خطر از مزرعهای به مزرعه دیگر از درختی به درخت دیگر قربانیان خود را به نرمی میبلعد محصول را نابود و یا غیرقابلمصرف میکند جنگها و منابع طبیعی را میسوزاند و خشک میکند دامها و آبزیان را و خلاصه آنچه منبع طبیعی و مورداستفاده کشور است را مورد هدف قرار میدهد متأسفانه با توسعه شدید علوم زیستی، مولکولی، ژنتیک و توانایی دستکاری ژنها مراکز تحقیقاتی نظامی تلاش برای توسعه عوامل نوین با وِیژگیهای خاص برای اهداف خاص را انجام میدهند عوامل بیولوژیک برای اهداف مشخص مثلاً ویروسی که فقط یک نژاد خاص را آلوده میسازد، ویروسی برای یک رقم خاص کشاورزی، ویروسی که سیستم ایمنی انسان را آرامآرام چنان تضعیف کند که فرد به مرگی تدریجی از بین برود و هیچکس شک نکند که این واقعه عمدی بوده است. ترورهای بیولوژیک روش جدید حذف دشمنان است متأسفانه اسناد بسیاری وجود دارد که کشورها برای از بین بردن دشمنان خود از این روشهای غیرانسانی استفاده کردهاند. متأسفانه دوره دوره استیلای قدرت است هر کشور سعی در کسب توانمندیهای بیشتر در عرصه رقابت جهانی است.
مافیای شرکتهای غذایی و دارویی برای گستره بازارخود و فروش بیشتر محصولات به کشورهای دیگر از این ابزارها استفاده میکنند. شرکتهای عظیم دارویی برای فروش داروهای خود به بیمار نیاز دارند پس بیماری باید باشد تا دارو بفروش رود پس چه باید کرد بیماری را باید تولید کرد مرض و بیماری هرچه بیشتر فروش داروها بیشتر. واکسنی برای ویروسی تولید میشود حال اگر آن ویروس شیوع نیابد میلیونها دلار ضرر خواهد داشت پس مشکلی نیست ویروس در جهان از نقطهای شروع میشود و همهگیری آن به همهجا میرسد حال بازار آن واکسنها ایجادشده است. یا شرکتهای عظیم کشاورزی در جهان بذرهای عقیم بروش نوترکیبی ژن تولید میکنند پس کشاورزان وابسته میشوند به بذر این شرکتها دیگر مانند قدیم نمیتوانند از محصول سال قبل بهعنوان بذر استفاده کنند چون عقیم است پس وابستگی به کمپانیها افرایش پیدا میکند کشاورزی سنتی نابود میشود بذرهای ترا ریخته جهان را اشغال میکند. غذای سنتی به غذای صنعتی تبدیل میشود. سبک زندگی عوض میشود بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان رشد مییابد و باز شرکتهای دارویی سرمایهدارتر میشوند و این چرخه معیوب با درآمدهای صدها هزارمیلیاردی در اختیار چند شرکت بزرگ جهان است. بحران آینده جهان بحران آب است و این کمپانیها از الآن دست بروی منابع آب جهان گذاشتهاند کنترل جهان باانرژی، غذا، دارو و آب برای مقابله با تهدیدات بیولوژیک تنها راه استفاده از روشهای پدافند غیرعامل است زیرا پدافند غیرعامل سه کار اساسی را انجام میدهد.
۱- شناسایی تهدیدات
۲- شناسایی آسیبپذیریها
۳ – اقداماتی جهت کاهش آسیبپذیری به آن تهدیدات در عرصه تهدیدات زیستی
پدافند غیرعامل با روشهای مختلف در گام اول به بررسی تهدیدات علیه منابع غذایی؛ کشاورزی، دامی، آب خاک و هوا و منابع طبیعی و انسان میپردازد سپس به اولویتبندی تهدیدات و مشخص کردن نوع آن میپردازد در گام دوم به بررسی آسیبپذیری کشور به آن تهدیدات پرداخته میشود و در گام نهایی روشهای کاهش آسیبپذیری بررسی و برنامه و دستورالعملهای ملی و منطقهای تدوین میگردد.
یکی از این اهداف کاهش تهدیدات است؛ یعنی تمام کشورهای جهان در تلاشاند میزان تهدید بیولوژیک بر خود را کاهش دهند پس این اقدام اقدامی بینالمللی است به اینگونه فعالیتها پدافند پیشدستانه میگویند؛ یعنی پیشدستی در مقابله با تهدید یعنی اینکه ننشینیم تا تهدید در آینده رخ دهد بلکه فعالانه تلاش کنیم منابع تهدید را بشناسیم و ریشهکن کنیم این نوع فعالیتها نیازمند تلاشهای ملی، منطقهای و بینالمللی و همکاری بین کشورهاست. در پدافند غیرعامل پیشدستانه ریشههای تهدید شناسایی میگردد چرخه تهدید و عوامل متعددی که سبب توسعه تهدید زیستی است، ابزارها تجهیزات روش دسترسی به عوامل بیولوژیک توسط آنهایی که قصد انجام تهدید رادارند و خلاصه همه چرخه شناسایی میگردد و تلاش میشود با ایجاد موانع و بالا بردن هزینه هر قسمت یا مرحله از چرخه تهدید کار را برای کسانی که قصد تهدید زیستی دارند دشوار کنند درنتیجه احتمال تهدید کاهش پیدا کند. این کار با اقدامات بینالمللی مانند تقویت کنوانسیون خلع سلاح بیولوژیک و اقدامات ملی مانند کنترل تمام منابع واجد و نگهداری کننده عوامل بیولوژیک و افزایش اقدامات ایمنی زیستی و امنیت زیستی و دشوار نمودن دسترسی افراد غیرمجاز به عوامل زیستی آزمایشگاههای زیستی و کنترل دقیق ورود و خروج عوامل و تجهیزات ساخت و تولید و پخش آنها مانع ایجاد تهدید زیستی شوند. البته این امر بسیار دشوار است و بااینکه بسیاری از کشورها قوانین بسیار سختی را در این مورد تنظیم و اجرا میکنند ولی دسترسی به عوامل بیولوژیک همچنان ادامه دارد و متأسفانه تهدیدات زیستی در جهان در حال گسترش است. چرخه دیگر پدافند غیرعامل زیستی بحث آموزش و تربیت نیروهای متخصص، آموزش محققین، دانشمندان متخصصین و دانشجویان علوم زیستی و پزشکی، آموزش تمام مدیران کشور، آموزش نیروهای امدادی دفاعی و نظامی برای آمادگی مقابله با این تهدیدات و پیشگیری تشخیص و درمان و رفع آلودگی است منبع: وبسایت سازمان دامپزشکی کشور