مجيد غمامي، حسن
چکيده
اصل بر اين است كه رسيدگي به دعواي مدني را اصحاب دعوا از دادگستري دادخواهي ميكنند. پايان دادن به رسيدگي و دادرسي نيز اصولاً بايد در اختيار ايشان باشد. اين اصل هم با استثناهايي همراه شده و هم اجراي آن به قيودي مقيد شده است. گسترش مفهوم خدمت عمومي دادگستري و تلاش در جهت اجراي قانون اين اصل را با استثناهايي مواجه كرده است. قاضي نيز ميتواند در مواردي مصرح آغازگر و پايان دهنده به رسيدگي و دادرسي باشد. اجراي اصل هم بايد مقيد به چارچوبه مواعد و شكلهايي خاص باشد و در جهت مقابل دادرس نيز از تواناييهايي براي جهت دهي به رسيدگي و اجراي اصل حسن نيت در دادرسي برخوردار است. به عقيده نگارندگان همه تعديلات و قيود را بايد در راستاي لزوم همكاري ميان دادرس و طرفين دعوا براي حل و فصل عادلانه اختلافات تفسير كرد.
کليد واژگان: اصل ابتكار عمل خصوصي يا شخصي، ابتكار عمل قضايي، آغاز و پايان رسيدگي، مواعد و شكلها، جهت دهي به آيين رسيدگي، اصل حسن نيت