نسل سوم محاکم کیفری بینالمللی؛ دستاوردها هنجارها و چالشها
نویسندگان: شهلا معظمی؛ پیمان نمامیان
چکیده
بدونشک یکی از جالبترین پدیدهها در حقوق بینالمللی کیفری نوین در دهه آخر قرن گذشته و اوایل قرن بیست و یکم، ظهور نسل سوم محاکم کیفری بینالمللی موسوم به «محاکم مختلط» است. یکی سازوکارهای موجود در سطح بینالمللی برای تعقیب و کیفر جنایات، تأسیس محاکم کیفری بینالمللی مختلط است. بهعلاوه، جامعه جهانی، ضرورت مشارکت نظام قضایی و حقوقی کشور محل ارتکاب را نیز برای کیفر مؤثر اینگونه جنایات احساس و محاکم مزبور را تأسیس نمود. در سطح بینالمللی، مراجع کیفری دایمی و موردی، گزینههای مناسبی جهت استفاده جامعه جهانی برای مقابله با جنایات بینالمللی هستند. از اینرو، دیوان کیفری بینالمللی تنها مرجع قضایی دایمی و صالح بهرسیدگی بهجنایات بینالمللی است، اما وجود برخی محدودیتها همچون لزوم ارجاع وضعیت ارتکاب جنایات بینالمللی به شورای امنیت مانع نیل بهمقصود است. با وجود این، محاکم موردی، اعم از بینالمللی صرف، یا مختلط توأم با مراجع ملی، نیز میتوانند بهمنظور تعقیب و رسیدگی به ایندسته از جنایات تشکیل شوند، اما این اقدامات مستلزم اتخاذ تصمیم ازسوی شورای امنیت مطابق فصل هفتم منشور ملل متحد است.
کلیدواژگان: محاکم مختلط؛ صلاحیت تکمیلی؛ اساسنامه رُم؛ دیوان کیفری بینالمللی؛ محاکم داخلی