شرایط مطالبه مهر پس از مرگ شوهر
شاید تصور خیلیها براین باشد که مهر فقط در زمان طلاق زوجین مطالبه میشود اما مهر را نهتنها در حین زندگی مشترک بلکه پس از مرگ شوهر نیز میتوان درخواست کرد و بهاندازه دارایی مرد بهصورت قسطی یا نقد به زن تعلق خواهد گرفت. یک حقوقدان دراینباره توضیح میدهد.
لیلا نوربخش درباره حقوق زن در قوانین ما، اظهار کرد: در قوانین کشور ما، حقوق متنوع مالی برای زن در نظر گرفتهشده است که بخشی از آنها با ازدواج به زن تعلق میگیرد و تأمین و پرداخت آن بر عهده مرد است و باید آن را پرداخت کند. وی ادامه داد: البته خیلی از مردم تصور کنند بعد از فوت زوج مطالبه مهر غیرممکن است و زوجه، دیگر نمیتواند مالک مهر مندرج در عقدنامه ازدواج باشد و آن را مطالبه کند. درحالیکه امکان دریافت مهر برای زن وجود دارد.
زن به کجا مراجعه کند؟
این حقوقدان بیان کرد: براین اساس زوجه میتواند برای مطالبه مهر خود به دادگاه خانواده محل اقامتش مراجعه کند و دادگاه نیز بر اساس اموال باقیمانده از مرد، مهر را به همسرش میدهد.
وی با اشاره به اینکه پس از مرگ شوهر، ابتدا باید دیون وی پرداخت شود، خاطرنشان کرد: والدین شوهر، همسر یا همسران وی و فرزندان وی ازجمله افرادی هستند که پس از فوت مرد از وی میتوانند ارث ببرند اما پرداخت ترکه بهعنوان ارث به مورثان شوهر، پس از پرداخت دیون و بدهیهای فرد میسر است. وی اضافه کرد: مهر همسر نیز جزو دیون فرد محسوب شده و پس از مرگ وی، در صورت مطالبه همسرش، باید مهر وی نیز پرداخت شود. نوربخش درباره زمان ارائه دادخواست دریافت مهر به دادگاه توسط زن نیز، اظهار کرد: زن پس از فوت همسرش تا هرزمانی که خودش اراده کند، میتواند به دادگاه مراجعه کند و مهر خود را مطالبه کند.
محاسبه مهر بر اساس «شاخص» سال فوت شوهر
وی با اشاره به نحوه محاسبه مهر توضیح داد: اگر مهر زن، وجه رایج است (نه سکه یا اموال منقول و غیرمنقول) بر اساس «شاخص» سال فوت شوهر باید مهر را محاسبه کرد، بنابراین هرزمانی که زن برای مطالبه مهر خود به دادگاه مراجعه کرد مقدار مهر بر اساس زمان فوت همسرش محاسبه خواهد شد.
نوربخش تاکید کرد: در خصوص مهریهای که سکه یا مال منقول یا مال غیرمنقول باشد، چون این اموال به ارزش روز هستند، عین همان اموال محاسبه و به زن پرداخت میشود. این حقوقدان البته به یک نکته جالب هم در محاسبه مهر زن اشاره کرد و گفت: زن بهطور طبیعی از عین اموال غیرمنقول ارث نمیبرد بلکه از قیمت آن ارث میبرد اما اگر مهر زن، مال غیرمنقولی باشد، عین همان مال غیرمنقول به زن تعلق میگیرد و قواعد ارث دراین خصوص جاری نخواهد بود.
مطالبه مهر از طریق اجرای ثبتاسناد رسمی
وی درباره به اجرا گذاشتن مهر نیز توضیح داد: زن میتواند از طریق دایره اجرای ثبتاسناد رسمی نیز مهر خود را مطالبه کند. به این صورت که قباله ازدواج خود را به دفترخانه محل ثبت عقد ارائه و تقاضای صدور اجراییه کند، سپس با اجراییه صادرشده به واحد اجرای ثبت مراجعه و با معرفی اموال شوهر خود، پرداخت مهر را از این اموال مطالبه کند.
نوربخش تاکید کرد: البته هزینه درخواست اجرای مهر از اجرای ثبت به میزان نیم عشر (۵ درصد) مبلغ کل درخواستی است که بعد از اجرا، از محل ترکه پرداخت میشود.
این حقوقدان بابیان اینکه تفاوتی در مطالبه مهر از طریق اجرای ثبت و دادگاه وجود ندارد، افزود: چه زن مهر را از دایره اجرای ثبت مطالبه کند و چه پس از صدور حکم دادگاه، اجراییه صادر شود، اجراییه به وراث متوفی ابلاغ میشود و ۱۰ روز مهلت داده خواهد شد تا طلب زوجه را پرداخت کنند، درصورتیکه وراث شوهر، دین متوفی را از اموال وی نپردازند، زن میتواند با معرفی اموال متوفی به اجرای ثبت، تقاضای توقیف اموال کند و نیز میتواند مطالباتی را که شوهر از اشخاص دیگری دارد را توقیف کند.
حق تقدم زن برای مطالبه مهر نسبت به سایر طلبکاران
وی تصریح کرد: البته اگر شوهر مال و اموالی نداشته باشد، یا داراییهای وی کفاف تمام بدهیهایش را ندهد، زن برای مطالبه مهر تا میزان ۱۰ هزار ریال دارای حق تقدم بوده و نسبت به مازاد آن، همچون طلبکاران عادی محسوب میشود.
نوربخش در پایان گفت: اگر دارایی متوفی کفاف ندهد، به همان میزان از دارایی موجود بین طلبکاران تقسیم میشود و وراث تکلیفی برای پرداخت دیون متوفی، مازاد بر دارایی وی ندارند.
اخذشده: منبع:خبرگزاری میزان