عهدنامه خدا به بندگانش
قرآن عهدنامه مردم باخداست، چنانچه امام صادق(علیهالسلام) درباره این عهدنامه و لزوم تلاوت بخشى آن در هرروز، چنین میفرماید: قرآن عهد خداوند نسبت به بندگان اوست. سزاوار است که یک انسان مسلمان در این عهدنامه الهى بنگرد و هرروز پنجاه آیه از آن را بخواند.
قرآن کریم عهدنامهای است که خداوند در آن قوانین و سنتهایی را برای انسان ذکر کرده است و نسبت به آنها متعهد است و هرگز پیمانشکنی نکرده و خلف وعده نمیکند.
وفا از ریشه «وفی» و به معنای چیزی را به تمام و کمال رساندن است. حفظ و نگهداری پیدرپی از چیزی را نیز، عهد گویند. درنتیجه، وفای به عهد بدین معناست که عهد بدون کموکاست و مطابق وعده انجام شود. (المفردات فی غریب القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، ص ۸۷۸، ۵۹۱؛ قاموس قرآن، علیاکبر قرشی، ج۸، ص۲۳۰)
از حضرت صادق(علیهالسلام) روایت است که فرمود: «الْقُرْءَانُ عَهْدُ اللهِ إلَی خَلْقِهِ؛ ینْبَغِی لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ ینْظُرَ فِی عَهْدِهِ، وَ أَنْ یقْرَأَ مِنْهُ فِی کُلِّ یوْمٍ خَمْسِینَ ءَایهً (اصول کافی ، ج ۲، ص ۶۰۹ )؛ «قرآن کریم عهدنامه و پیماننامهای است از خدا بهسوی بندگانش ؛ پس شایسته است مسلمان به این عهدنامه بنگرد و روزی پنجاه آیه از آن بخواند.»
قرآن کریم عهدنامه و پیماننامهای است از خدا بهسوی بندگانش ؛ پس شایسته است مسلمان به این عهدنامه بنگرد و روزی پنجاه آیه از آن بخواند
در این پیماننامه خدای سبحان دستورات و مواردی را فرموده که در صورت انجام و یا عدم انجام دچار وعدهها و عهد خداوند میشویم.
در این عهدنامه احکام بندگی ذکرشده و از طرفی اخلاقیات ایجابی و یا سلبی بیانشده است. که خداوند در مورد هر یک عهدی با انسان بسته است که مثلاً « وبالوالدین احسانا » یا « ولا تجسسوا» یا «لا یغتب» و … . اگر انسان از این اوامر تخطی کند بنا بر عهد خداوند مستوجب عذاب خواهد شد و بالعکس اگر به این اوامر عامل باشد موجب رضایت خدا شده و پاداش الهی از آنِ او خواهد بود. اینها عهدهایی است که خداوند در قرآن برای انسان ذکر کرده است و نسبت به آنها هم وفادار است و هیچ خلف وعده ای نخواهد داشت. و بدینوسیله با انسان پیمان بسته است.
حال لازم است که انسان این عهدنامه را درست و دقیق بخواند تا از مفاد آن باخبر شود تا مسیر را اشتباه نرود. و ازاینرو است که به تلاوت قرآن کریم توصیهشدهایم.
روشن است که مرور بر مفاد یک عهدنامه، براى یادآورى از آن قرارداد و رعایت آن در عمل است. میثاق خدا با بندگان بر شناختن احکام الهى و عبرت گرفتن از حکایات قرآن و عمل به اوامر او و تدبر درآیات است.
امام صادق(علیهالسلام) وقتى میخواست قرآن تلاوت کند قرآن را که به دست راست خویش میگرفت دعایى میخواند که به عهد بودن قرآن و تعهدات انسان در قبال این قرارداد، اشاره دارد. مضمون آن دعا چنین است:
خداوندا! من عهد و کتاب تو را گشودم. خدایا! نگاهم را در این کتاب ، عبادت قرار بده و قرائتم را تفکر، و تفکرم را عبرتآموزی .
خدایا ! مرا از آنان قرار بده که از مواعظ تو در این کتاب ، پند میگیرند و از نافرمانیات پرهیز میکنند. وقتى کتاب تو را میخوانم، بر دل و گوشم مهر مزن و بر دیدگانم پرده میفکن و قرائت مرا خالى از تدبر مگردان، بلکه مرا چنان قرار بده که درآیات و احکامش ژرف بنگرم، دستورهاى دین تو را بگیرم و عمل کنم و نگاه مرا در این کتاب، غافلانه و قرائتم را بیهوده و بى ثمرمساز. منبع: تبیان
منابع نوشتار:
۱- صفیر هدایت، آیتالله ضیاءآبادی
۲- سایت حوزه