مسؤول جبران خسارات وارده در حادثه ساختمان پلاسکو؟
عرفان حسنی
۱- مستنداً به قوانین جاری روابط موجر و مستأجر (ماده ۴۸۶ قانون مدنی، ماده ۲۰ قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶، ماده ۱۰ قانون روابط موجر مستأجر ۱۳۶۵)، تعمیرات کلی و اساسی مورد اجاره که مربوط به اصل بنا یا تأسیسات عمده منصوبه در آن، از قبیل دستگاههای حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور میباشد، به عهده موجر است و تعمیرات جزیی و تزیینی بر عهده مستأجر است.
۲- مسلماً آنچه که در حادثه مربوط به ساختمان پلاسکو رخداده است که منتج به فروریختن کل ساختمان و ورود خسارات جانی و مالی گردید، مربوط به فرسودگی اصل بنا و تأسیسات منصوبه و در یککلام غیر ایمن بودن برای کسبه فعال در آن بوده است که باید گفت که بنا بر مقرارت موصوف، رفع عیوب موجود بر عهده مالک آن بوده است.
۳- با اِمعان نظر به آنکه بنا بر اطلاعات مبادله شده، مالکیت ساختمان پلاسکو بعد از انقلاب محتملاً به بنیاد مستضعفین واگذار گردیده است و صرفاً حق کسب یا پیشه یا تجارت که تابع مقرارت روابط موجر و مستأجر است، به کسبه آن واگذار گردیده است، بنابراین مسؤول خسران وارده با توجه به قصور و کوتاهی در تعمیرات اساسی مربوط به اصل بنا، بر عهده این بنیاد خواهد بود.
۴- بدیهی است که مالک بیش از هر شخص حقیقی و حقوقی، باید از وضعیت حاکم و جاری بر ساختمان خود اطلاع داشته باشد و ادعای عدم اطلاع از وضعیت ساختمان مسموع نخواهد بود، مگر آنکه مستأجر از تعمیرات اساسی و لازمه اصل بنا ممانعت نموده که در این صورت مستأجر یا مستاجرین مسؤول خساراتی میباشند که در نتیجه ممانعت از تعمیر بنا حاصلشده است.
۵- اگرچه که اظهار گردیده که شهرداری تهران نسبت به ابلاغ اخطاریههای متناوبی در خصوص لزوم تعمیرات اساسی و ایمنی ساختمان پلاسکو به کسبههای فعال در آن، اقدام نموده است اما نظر به آنکه رسیدگی به وضعیت ساختمان جز لاینفک تعهدات مالک میباشد، بنابراین عدم اطلاع از اخطاریههای ارسالی و یا حتی قصور شهرداری در اطلاعرسانی در خصوص غیر ایمن بودن ساختمان، رافع مسؤولیت مالک نمیباشد و در هر صورت مالک هم از حیث جنبه عمومی جرم مسؤولیت دارد و هم از حیث جنبه خصوصی، مسؤول جبران خسارات جانی طبق شرایط مقرر و جبران خسارات مالی خواهد بود.
منبع: ابر گروه فوق تخصصی جامعهشناسی جنایی