تأثیر سنتگرایی بر «بانون»
چندی پیش «جِیسون هاروویتز» در مطلبی که در نیویورکتایمز نوشت به بررسی آرا و اندیشههای «استیو بَنِن» پرداخت که از او به عنوان معلم عقیدتی دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا یاد میشود.
کسانی که سعی در ریشهیابی جهانبینی تاریک و گاه آخرالزمانی استیون ک. بَنِن معلّم عقیدتی ترامپ دارند، بارها سخنرانی او را که در سال ۲۰۱۴ در همایشی در واتیکان ایراد شد بررسی کردهاند که در آن به تفسیر اسلام و پوپولیسم و کاپیتالیسم پرداخته بود.
اما با وجود همه بررسیهایی که درباره آن بیانات صورت گرفته است، کسی متوجه اشاره گذرای آقای بَنِن به ژولیوس اِوولا، فیلسوف مرموز ایتالیایی، نشد و شاید فقط پیروان این متفکرِ شدیداً تحریمشده و وابسته به نازیسم و نیز پژوهشگران بودند که توجهشان به این نکته جلب شد.
جیان فرانکو دو توریس، زندگی نامهنویس و مدافع عقاید اوولا که مقیم رم است و بنیاد اوولا را از خانهاش مدیریت میکند، میگوید: «اولین بار است که یک مشاور رئیسجمهور آمریکا اوولا را میشناسد و یا احتمالاً بنیان فکری سنتگرا دارد».
او میگوید «اگر بنن چنین عقایدی داشته باشد باید ببینیم چه تأثیری بر سیاستهای ترامپ میگذارد».
در گفتگو با پروفسور «مارک سجویک» استاد مطرح دانشگاه آرهوس دانمارک و از متفکرانی که مطالعات جامعی در خصوص مکتب سنتگرایی داشته به بررسی این موضوعات پرداختهایم که در ادامه آمده است. «مارک سجویک»
(Mark Sedgwick) از استادان سابق و برجسته دانشگاه آمریکایی قاهره و استاد کنونی دانشگاه آرهوس دانمارک و نیز دبیر انجمن اروپایی مطالعات باطنی گرایی غربی است که کتابی را در سال ۲۰۰۴ با عنوان «علیه جهان مدرن: سنتگرایی و تاریخ پنهان فکری سده بیستم» به چاپ رساند.
برخی تحلیلگران از استیو بانون به عنوان ایدئولوگ کاخ سفید و شخص دونالد ترامپ نامبردهاند. نظر شما در اینباره چیست؟
این عنوان، توصیف خوبی است. رئیسجمهور ترامپ ایدههای بزرگی دارد، اما تناقض و عدم انسجام هم در میان این ایدهها دیده میشود. تنها فرد عالیرتبهای که در حال حاضر در دولت حضورداشته و فلسفهای منسجم دارد و شما ممکن است ایدئولوگ بنامیدش- آقای بانون است.
در حال حاضر چه کسانی پشت پرده سیاستگذاریهای دونالد ترامپ هستند؟
مشخص نیست. برای من دور از انتظار نیست که رقابت و اختلاف همچنان در میان چهرههای باتجربه و محرم از نگاه سیستم، مانند ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی از یکسو و افراد رادیکالی که از سوی سیستم خودی بهحساب نمیآیند، نظیر آقای بانون از دیگر سو، در جریان باشد.
«بانون» در سخنرانی معروفش در سال ۲۰۱۴، به نام «ژولیوس اِوُلا» فیلسوف مرموز ایتالیایی (۱۹۷۴-۱۸۹۸) اشاره کرد که این به مذاق حامیان نازیسم خوش آمد. علت علاقه او به این فیلسوف چیست؟
آقای بانون به بسیاری از اندیشمندانِ رادیکالِ طیف راست علاقه دارد. او مدیر سایت «بریت بارت» بود؛ یکی از حامیان اصلی رشد و ارتقای راست رادیکال و افکار و نظریاتش؛ بنابراین، علاقه او به «اوُلا» طبیعی است، اما این بدان معنا نیست که «اوُلا» الهامبخش اصلی بانون بوده است. او به بسیاری اندیشمندان تعلقخاطر دارد که مطمئناً در این میان، برخی برای او مهمترند. نیویورکتایمز با انتشار گزارشی، ریشههای سیاستهای ضد مهاجرتی ترامپ را به سنتگرایانی چون «رنه گنون» از اندیشمندان مکتب سنتگرایی منتسب کرده است. شما در اینباره چه نظری دارید؟
عقاید ضد مهاجرتی نه در نظریات متفکران خاص بلکه در علاقه انسان به تفکیک قائل شدن میان «گروههای خودی» و «گروههای بیگانه» ریشه دارد. در مبحث مهاجرت، معمولاً به مهاجرتهای در مقیاس پایینِ افرادی که رفتار و ظاهر متفاوتی با اتباع کشور مقصد ندارند توجهی نمیشود. در واقع، آنچه همیشه محل عناد بوده مهاجرتهایی در مقیاس گسترده افرادی که از نظر عقاید و ظواهر، متفاوتند را شامل میشود. با اینهمه این درست است که برخی اندیشمندانی که تحت تأثیر گنون و اوُلا متفکرانی که از آنها با عنوان «هویت گرایان» یاد میشود بودهاند، نظریاتی ارائه دادهاند که عملاً به شکلگیری یک ایدئولوژی ضد مهاجرتی انجامیده است.
از نظر آنها، سنتهای فرهنگیِ شخصی از افراد در مقابل آمیزهای از سنتهای خارجی، از جمله مهاجرت، محافظت میکند؛ اما این آن چیزی نیست که رئیسجمهور ترامپ را تحت تأثیر قرار داده است.
ترامپ بهطورکلی مخالف مهاجرت نیست؛ مثلاً همسر او خودش یک مهاجر بوده است. مخالفت او با مسلمانان است؛ هم مسلمانانی که در کشورهای اسلامی زندگی میکنند هم مسلمانان آمریکایی؛ بنابراین، اقدامات ضد مهاجرتی او ربطی به گنون که خودش به اسلام تغییر دین داد، یا اوُلا که افکارش قرابتهایی با اسلام داشت ندارد. منبع: مهر